بررسی زمین لغزش های حوضه آبخیز مراغه ساوه

زمین لغزش ها در حوضه های آبخیز همیشه مشکل آفرین بوده وسالیانه سنگینی را به باغات، اراضی زراعی، واحدهای مسکونی ، جاده ها، کانالهای آبرسانی و قنوات روستائیان وارد می سازد. در پاره ای از موارد حرکتهای توده خاک و سنگ باعث تلفات و خسارت جانی نیز می شود. دخالت انسان در طبیعت با عملیات غیر اصولی آبیاری، جاده سازی، توسعه کشاورزی در دامنه های سست وشیبدار منجر شده تا نیروی نهفته ای که در اثر شیب، سستی خاک و بسیاری از عوامل طبیعی که بر طبیعت حاکم بوده و حالت پایدار تا نیمه پایدار داشته را ناآگاهانه ، فعال نموده و با دست خود بر خودش ضرر وارد نماید. لذا لازم است با توجه به فاکتورهای شناخته شده برای زمین لغزش، پهنه هایی که پتانسیل برای حرکت داشته و یا حرکتی را که امروزه صورت گرفته مشخص نمود. بررسی مورد نظر با دنبال نمودن اهداف فوق در حوضه آبخیز مراغه صورت گرفته که حاکی از استعداد فراوان منطقه به زمین لغزش است. بطوریکه امروزه در این حوضه زمین لغزش هایی با مقیاس های کوچک و بزرگ بفراوان مشاهده می شود. زمین لغزش های شرق و جنوب سنگک وزمین لغزشهای جاده ین مراغه و سنگک و نیز شمال حوضه مراغه علاوه بر بسیاری از زمین لغزش های کوچک، بزرگترین زمینلغزش هایی هستند که مساحت آنها از 2000 تا 45000 متر مربع متغیرند، در تمامی آنها حرکتهای خاکی، سنگی و سنگی – خاکی مشاهده می شود. مجموعه عارض طبیعی چون بالا بودن شیب دامنه، سست بودن خاکها و یا طبقات تشکیل دهنده دامنه (مارن، شیل و تراس های آبرفتی قدیمه و جدید ریزدانه)، برفگیر و سیل گیر بودن منطقه، همسویی شیب توپوگرافی و شیب طبقه، گسل خوردگی و درزه های زیاد سنگها و سابقه تاریخی زمین لرزه در محل، به همراه عوارض مصنوعی دست ساخت بشر از قبیل آبیاری و آبرسانی غیر اصولی باغات، مزارع و روستا، رعایت نکردن اصول جاده سازی، گسترش اراضی به سمت دامنه های شیب دار از جمله مسائلی هستند که به نحوی در لغزش های فوق دخیل اند. روزانه گل در رسوبات پنجه لغزشی، از بین رفتن اراضی زراعی خصوصا باغات که درختان از رشه کنده شده اندف قطع شدگی جاده، تخریب جوی انتقال آب که همیشه باید مرمت و لایروبی شود، خسارتهای جانی (هفت نفر) ناشی از سیل با غلظتبالای رسوب از منطقه دارای زمین لغزش، شسته شدن پاشنه توده لغزش یافته توسط رودخانه که سبب ادامه فعالیت آن می شود و بسیاری از موارد دیگر که در متن مقاله مطرح شده در منطقه مشاهده می شود.ضمنا گستردگی عظیم تراسهای آبرفتی قدیمی با ارتفاع بیش از 50 متر در حوضه، صرفنظر از منشاء فرسایش آبی گویای حرکتهای توده ای گذشته نیز در حوضه است.