شناسایی و بررسی خصوصیات بیولوژیک شپشک های آردآلود ‭(Pseudococcus spp.) ‬در باغ های چای و مطالعه کارایی پارازیتوییدها در کنترل طبیعی آنها

شپشک های آردآلود ‭(Pseudococcus spp.) ‬از جمله مهم ترین آفات چای در شمال ایران محسوب می شوند که با استقرار این حشرات روی درختچه های چای در کنار جوانه ها و برگ های جانبی و هم چنین جوانه های انتهایی باعث خسارت به گیاه چای می شوند. خسارت این آفات روی درختچه های چای به صورت زردی برگ ها و سرانجام ریزش برگ ها است که خسارت جبران ناپذیری را وارد می سازند. بررسی های انجام شده در طی این مطالعه نشان داد که در مجموع دو گونه ‭Pseudococcus viburni ‬و ‭Planococcus citri ‬در باغ های چای فعالیت داشته که گونه اول به عنوان گونه غالب در تمامی باغ های چای شناسایی گردید. خصوصیات مرفولوژیک پوره های سنین مختلف و هم چنین حشره ماده ‭P. viburni ‬مطالعه گردید. شپشک آردآلود چای از جمله آفاتی است که دامنه میزبانی وسیعی داشته و گیاهان زیادی را مورد حمله قرار می دهد. مهم ترین تیره های میزبانی معرفی شده شامل‭: Cucurbitaceae‬، ‭Compositae‬، ‭Cactaceae‬، ‭Graminae‬، ‭Solanaceae Rutaceae‬، ‭Rosaceae‬، ‭Oleaceae ‬می باشد. با توجه به نتایج آماری به دست آمده و بر اساس داده های موجود بین روش شمارش در پنج دقیقه و روش تخمین مطلق همبستگی بسیار معنی داری ملاحظه گردید و روش نمونه برداری شمارش در پنج دقیقه می تواند در مطالعات بعدی مورد استفاده قرار گیرد. نتایج حاصل نشان داد که در ماه های تیر و مرداد بیشتر جمعیت شپشک آردآلود مربوط به پوره های سن اول و دوم بوده و از شهریور ماه به بعد جمعیت حشرات ماده و کیسه تخم به تدریج افزایش می یابد که این امر در تمام مناطق مورد بررسی دیده می شود. روند کلی افزایش جمعیت تا شهریورماه ادامه دارد ولی بعد از آن شاهد نزول جمعیت آفت هستیم. از جمله عوامل موثر بر تغییرات جمعیت آفت در طی سال می توان به عواملی همچون دشمنان طبیعی، شرایط آب و هوایی، نزولات جوی، باد و استفاده از سموم شیمیایی در باغ های مرکبات مجاور باغ های چای اشاره نمود که نقش مهمی بر نوسانات جمعیت آفت دارند. با استفاده از منحنی نوسانات مراحل مختلف زندگی آفت و محاسبه درصد کیسه تخم نسبت به کل جمعیت مشخص گردید که شپشک آرد آلود چای سه نسل در سال داشته که نسل آخر به صورت پوره های سن دوم و سوم، افراد ماده بالغ و یا به صورت دسته تخم زمستان گذرانی می کند. واژه های کلیدی: چای، شپشک های آردآلود، شناسایی، پارازیتوییدها، کارایی دشمنان طبیعی.