بررسی عوامل موثر بر میزان مشارکت آبخیزنشینان در فعالیتهای آبخیزداری در حوزه های آبخیز چشمه زینل(شهرستان بروجن) و منج- بیدله(شهرستان لردگان)

از دیدگاه نظری، مشارکت اقدام سازمان یافته ای است در جهت حصول دستاوردهای عینی که تشدید و تهییج امر مشارکت را در جامعه موجب می شود. مشارکت گرچه مقوله ای اجتماعی است که از عمل جمع ناشی می شود اما منافع فردی افراد مشارکت کننده در قالب یک هدف ملموس اجتماعی مد نظر قرار می گیرد. مشارکت را می توان بر اساس معیارهای متفاوتی از جمله چگونگی عضویت، برحسب موضوع، برحسب فرآیند برنامه ریزی و برحسب سطح اجرایی تقسیم بندی نمود. استان چهارمحال و بختیاری با دارا بودن حدود یک درصد مساحت کل کشور، حدود 10 درصد نزولات جوی کشور را به خود اختصاص داده و سرچشمه دو رودخانه مهم یعنی کارون و زاینده رود می باشد. در سال های اخیر، جهت مهار و حفظ آبهای سطحی و جلوگیری از خارج شدن آنها از استان، عملیات مختلف آبخیزداری در سطح استان اجرا شده و یا برای اجرای آنها برنامه ریزی شده است. دو مورد از حوزه های آبخیز استان که تا حدودی در آنها عملیات آبخیزداری انجام شده، حوزه های آبخیز چشمه زینل در شهرستان بروجن و منج- بیدله در شهرستان لردگان است. این تحقیق با هدف تحلیل عوامل موثر بر میزان مشارکت آبخیزنشینان در عملیات آبخیزداری در حوزه های مذکور انجام شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات در این مطالعه، پرسشنامه می باشد و اطلاعات گردآوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی و به کمک نرم افزارspss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که بین متغیر سن و میزان تجربه افراد مورد مطالعه در کشاورزی با میزان مشارکت آنها در فعالیت های آبخیزداری در هر حوزه، رابطه منفی و غیر معنی داری وجود دارد. همچنین بین متغیرهای میزان انسجام اجتماعی، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، عضویت در نهادهای عمومی روستا و استفاده از منابع اطلاعاتی در هر دو حوزه مورد بررسی با میزان مشارکت پاسخگویان در فعالیت های آبخیزداری رابطه ای مثبت و معنی دار در سطح یک درصد وجود دارد. برهمین اساس، ضریب همبستگی بین متغیر میزان انگیزه پیشرفت افراد مورد مطالعه با میزان مشارکت آنان در فعالیت های آبخیزداری مثبت و معنی دار در سطح 5 درصد به دست آمده است. واژه های کلیدی: مشارکت، آبخیزداری، شهرستان بروجن، شهرستان لردگان