اثر منابع و مقادیر مختلف نیتروژن بر عملکرد و غلظت برخی عناصر در برگ خیار گلخانه ای

رشد مناسب گیاه، در گرو تامین نیتروژن کافی برای تولید اسیدآمینه ها، پروتیین ها، اسیدهای نوکلوییک و سایر اجزای اصلی سلولی می باشد. بنابراین، عملکرد گیاه به فراهمی این عنصر بستگی کامل دارد. به منظور بررسی و مقایسه اثر منابع و مقادیر مختلف نیتروژن بر عملکرد و غلظت برخی عناصر غذایی برگ خیار گلخانه ای در شرایط قم، آزمایشی گلخانه ای درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آرایش کرت های خردشده انجام شد. تیمارها عبارت بودند از چهار منبع نیتروژنی (اوره، نیترات آمونیم، سولفات آمونیم و نیترات فسفات آمونیم) در کرت اصلی و سه سطح نیتروژن (صفر، 198، 396 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) در کرت فرعی. نتایج نشان داد منابع مختلف نیتروژنی، اثر معنی داری (در سطح 5 درصد آزمون دانکن) بر عملکرد خیار داشتند. بالاترین عملکرد خیار با مصرف نیترات فسفات آمونیم (متوسط 114/811 کیلوگرم در 8 متر مربع) به دست آمد. کاربرد منبع نیتروژنی اوره باعث کاهش معنی-دار عملکرد خیار گردید. با افزایش میزان نیتروژن مصرفی، عملکرد خیار افزایش معنی داری نسبت به شاهد داشت (در سطح 5 درصد آزمون دانکن)، هرچند بین دو سطح نیتروژن مصرفی، اختلاف معنی-داری مشاهده نشد. برهم کنشی معنی دار بین منابع و مقادیر مختلف نیتروژن در خصوص عملکرد خیار دیده شد. بالاترین عملکرد خیار با مصرف 396 کیلوگرم نیتروژن از منبع نیترات فسفات آمونیم تولید شد. بالاترین غلظت فسفر، پتاسیم، منیزیم، آهن، منگنز و روی موجود در برگ، در تیمار اوره مشاهده شد. همچنین، حداکثر غلظت نیتروژن در تیمار سولفات آمونیم به دست آمد. بیشترین غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، آهن، منگنز، روی، مس، بر و نیترات در سطح 396 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. در مجموع، پیشنهاد می گردد کود نیترات فسفات آمونیم به میزان 1110 کیلوگرم در هکتار (معادل 198 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) در چنین شرایطی مصرف شود، اگرچه باید فسفر موجود در این کود را مد نظر قرار داد.واژه های کلیدی: خیار، گلخانه، نیتروژن