آلاینده های پایدار در دریای خزر و اثرات آن بر محیط زیست

دریای خزر علاوه بر ارزشها و جنبه های اقتصادی و اجتماعی و همچنین وجود منابع آلی و معدنی، زیستگاه آبزیان با ارزشی چون ماهیان خاویاری میباشد و از طرفی به جهت ویژگیهای اکولوژیکی خاص خود و محدودیتهای جغرافیایی حاکم بر آن و همچنین وجود فعالیتهای مختلف انسانی در دریا و ساحل، همواره تحت تاُثیر منابع آلاینده ی مختلف خصوصاً آلاینده های شیمیایی پایدار نظیر ترکیبات ارگانوکلره، فلزات سنگین و همچنین هیدروکربنها واقع شده است. این نوع از آلاینده ها بعلت مقاومت بالا، تجمع زیستی و همچنین اثر سمی بر حیات وحش و انسان از نگرانی اصلی برای محیط زیست محسوب میشوند. از مهمترین اثرات توکسیکولوژی این آلاینده ها بر آبزیان شامل آسیبهای سیستم عصبی، سیستم تولید مثلی، توقف رشد و تغییر رفتار و در نهایت مرگ آبزیان و در نتیجه کاهش تنوع زیستی و همچنین کاهش صید گونه های مهم تجاری ماهی می باشد. از طرفی دیگر بدلیل اینکه مصرف آبزیان، بویژه ماهیان، مهمترین راه ورود آلاینده ها به بدن انسان میباشد، لذا مصرف ماهیان آلوده سلامتی انسان را نیز در معرض خطر قرار میدهد. راه حلهای یکطرفه برای مشکل آلودگی دریای خزر در دراز مدت نتیجه ای نخواهد داشت؛ بنابراین لازم است تا پنج کشور حوزه ی دریای خزر برای کاهش و جلوگیری از ورود آلاینده ها به آن همکاری کنند و چاره سازی اصولی صورت دهند.

کلیدواژه ها:

دریای خزر ، آلاینده های پایدار ، اثرات ، فلزات سنگین ، ترکیبات ارگانوکلره