توزیع فضایی-زمانی انتشار ترکیبات آلی فرار(VOC) هوا از منابع متحرک کلان شهر کرج

اصلی ترین منبع آلودگی ترکیبات آلی فرار (VOC) در مناطق شهری، انتشار آلاینده ها از وسایل نقلیه متحرک است، بنابر این دستیابی به سیاهه ی انتشاری دقیق و جامع از منابع متحرک آلوده کننده، برای مسئولان در جهت کاهش آلاینده ها و اتخاذ استراتژیهای کاهنده ی آلودگی هوا از اهمیت بسزایی برخوردار است. سیاهه انتشار منابع متحرک یک عنصر اساسی برای مطالعه کیفیت هوا است. جهت حمایت از توسعه سیاست های عمومی جامعه با رویکرد کاهش جرم کلی انتشارات ترکیبات آلی فرار هوا، هدف از مطالعه حاضر، تهیه یک سیاهه انتشار GIS پایه ترکیبات آلی فرار هوای شهر کرج ناشی از منابع متحرک بود. مطالعه حاضر در سال 1397 انجام و از مدل بین المللی انتشار از وسایل نقلیه (IVE) برای تخمین میزان انتشار سالانه ترکیبات آلی فرار استفاده و از محیط GIS جهت نمایش توزیع انتشار سالانه ترکیبات آلی فرار در معابر شهر کرج استفاده شد. یافته ها نشان داد که منابع انتشار ترکیبات آلی فرار، عمدتا ناوگان تاکسی ها (37/5 درصد)، ناوگان خودروهای شخصی سواری ( 31 / 94 درصد) و موتورسیکلت ها ( 9 / 72 درصد) هستند. آنالیز توزیع و پراکنش ترکیبات آلی فرار نشان میدهد که انتشار سالانه ترکیبات آلی فرار در بخش های مرکزی شهر کرج و اتوبان کرج تهران و کرج- قزوین به دلیل نرخ بالای ترافیک ناشی از وسایل نقلیه شخصی سواری و تاکسی بیشتر است. بر اساس یافته ها، میزان انتشار سالانه ترکیبات آلی فرار ناشی از دسته بندی های مختلف وسایل نقلیه در شهر کرج، 7200 تن در سال است. همچنین ناوگان اتوبوس واحد ( 6/ 94 درصد)، اتوبوس های سرویس (5/ 5 درصد)، وانت ها ( 4/16 درصد)، ناوگان مینی بوس (2 / 7 درصد) و کامیون ها ( 1 / 38 درصد) در انتشار ترکیبات آلی فرار نقش دارند. این سیاهه برای سیاست مداران و محققان برای فهم بهتر شرایط جاری آلودگی هوا در منطقه مفید است.

کلیدواژه ها:

ضرایب انتشار ، سیاهه انتشار ، منابع متحرک ، مدل IVE ، ترکیبات آلی فرار ، کرج