ارزیابی پتانسیل آسیب پذیری آب زیرزمینی با استفاده از مدل دراستیک و اعمال آنالیز حساسیت حذف نقشه و تک پارامتری (منطقه موردی: دشت عباس)

در این پژوهش با توجه به ویژگی های هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی آبخوان دشت عباس در استان ایلام، آسیب پذیری آبخوان در بیابی عوامل آلاینده پهنه بندی شده است. بیای این منظور از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی جهت پردازش و تجزیه و تحلیل کیفی آبخوان استفاده گردید. مدل مذکور بی اساس هفت پارامتر عمق تا سطح ایستابی، تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، تاثیی محیط غیر اشباع و هدایت هیدرولیکی پایه گذاری شده است که به صورت هفت لایه در نرم افزار Arcmap تهیه شدند و با وزن دهی و رتبه بندی و تلفی لایه ها ، نقشه نهایی آسیب پذیری آبخوان نسبت به آلودگی، تهیه و شاخص دراستیک برای کل منطقه بین 80 تیا 150 برآورد شد. نتایج اصیل از شاخص نهایی دراستیک نشان دادکه بخش های کوچکی از منطقه دارای آسیب پذیری نسبتا زیاد ( 1 درصد)، قسمت های پراکنده ای در نواحی مرکزی و شرقی دشت ( 19 درصد) دارای آسیب پذیری متوسط، نواحی در شمال و شمال شرقی تا قسمت های مرکزی دشت بصورت پراکنده ( 20 درصد) دارای آسیب پذیری کم و قسمت عمده دشت ( 60 درصد) دارای آسیب پذیری خیلی کم می باشد. سپس با استفاده از تحلیل حساسیت تک پارامتری و حذف نقشه میزان تاثیر گذاری پارامترهای بکار رفته در مدل دراستیک، بر آسیب پذیری آبخوان بررسی شد. نتایج حاصله از تحلیل اساسیت بیانگر آن است که حساسیت شاخص آسیب پذیری به پارامتر تاثیر منطقه غیر اشباع در هردو روش بیش از سایر پارامترهاست. جهت صحت سنجی مدل تهیه شده از مقادیر نیترات استفاده شد. انطباق غلظت نیترات بر روی نقشه نهایی دراستیک نشان داد که بیشتر نقاطی که دارای آسیب پذیری کم و خیلی کم هستند در محدوده با پتانسیل آلودگی بسیار کمی قرار گرفته و این دلیلی بر دقت و صحت مدل دراستیک تهیه شده برای دشت عباس می باشد.

کلیدواژه ها:

آسیب پذیری ، آبخوان ، دراستیک ، نیترات ، دشت عباس