اثرات حاشیه نشینی در محله باغ خلج کلانشهر اراک بر خانواده

حاشیه نشینی شهری در اثر گسترش نا به سامان و بی رویه شهرها با روندی سریع و بی برنامه به وجود می آید. از پیامدهای صنعتی شدن و شهرنشینیشتابان، می توان به پدیده حاشیه نشینی و سکونت گاه های غیررسمی اشاره کرد. حاشیه نشینی شهری که شاید همزاد شهر و شهرنشینی باشد، درشرایط امروزین ابعادبزرگ تری یافته و یکی از مسائل مهم کشورها، به ویژه کشورهای کمتر توسعه یافته، محسوب می شود. یکی از مسائل مهمیکه حاشیه نشینی برای شهر های بزرگ فراهم آورده است تهدید امنیت انسان ها می باشد. درمحلات حاشیه نشین نرخ جرائم و بزهکاری به علتتراکم بالای جمعیت،فقر، باروری بالا،بی سوادی، تضعیف پیوند های اجتماعی، بالا ازیابی می شود و باعث تحدید خانواده ها در درون این مناطق ومشکلات امنیتی زیادی برای ساکنان شهر های بزرگ به وجود می آورد.بعد از جنگ جهانی دوم یکی از مهم ترین مسائل اجتماعی کشورهایدر حال توسعه رشد و توسعه شتابان و ناهمگن شهرنشینی بوده است. در اکثر کشورهای در حال توسعه آهنگ رشد سالانه جمعیتشهری بین 5 تا 8 درصد در نوسان بوده است. بدیهی است که این رشد انفجاری شهرنشینی و در پی آن پیدایش و رشد پدیده حاشیهنشینی فرآیند مهاجرت های مداوم داخلی، یعنی مهاجرت از روستا به شهرها است که بازتاب اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی آن به صورترشد گروه ها و جوامع حاشیه نشین ظاهر می گردد که در جاهای مختلف به شکل های گوناگون آلونک نشین، زاغه نشین، کپرنشین وحلبی آباد و ... بروز می یابد. کشور ما نیز به عنوان یکی از جوامع در حال توسعه با این چالش مواجه است. در حال حاضر در اکثر نقاطشهری مرکز استان ها و اطراف قطب های صنعتی در سطح کشور از جمله شهر اراک، محله های حاشیه نشین وجود دارد که متاسفانهدر برخی مناطق شکل های پیچیده ای به خود گرفته اند. این تحقیق به بررسی مختصات ساختاری، فرهنگی و تغییر طبقاتی محله باغخلج در شهر اراک به ویژه بررسی وضعیت خانواده ها پرداخته است که از طریق اسناد و مدارک و عملیات میدانی به انجام رسیده است.

کلیدواژه ها:

حاشیه نشینی ، خانواده ، توانمند سازی ، شهر اراک