مقایسه آفرینش نخستین در باورهای ایران باستان و اندیشه های اسماعیلی
محل انتشار: مجله تاریخ اسلام و ایران، دوره: 30، شماره: 45
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 841
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HII-30-45_008
تاریخ نمایه سازی: 30 تیر 1399
چکیده مقاله:
آفرینش انسان از منظر آموزههای زروانی به دو گونه آفرینش با واسطه و آفرینش بیواسطه تعریف میشود. این آموزه های اسطورهای شباهت هایی با آموزههای اسماعیلی دارد و با آن قابل مقایسه است. پیدایش اسطورهای اهورامزدا به دنبال شک و تردید زروانی و ویژگیهای وی، تا حدودی در ادبیات اسماعیلیان نخستین در قالب کونی و قدر و پس از آن در قالب عقل و نفس انعکاس یافته است. ویژگی دیگر، دستیاران خداوند در خلق و تدبیر جهان هستی است. میتوان گفت نقش و کارکردهای امشاسپندان در یاریگری آفریننده هستی با آنچه که در ادبیات اسماعیلی با عنوان هفت کروبی و گاه حدود سته یاد میشود، قابل مقایسه است. مسئله ای که در این نوشتار دنبال می شود بررسی تاثیر باورهای ایرانی بر آموزه های کلامی اسماعیلیان به روش تاریخی- تطبیقی است. درواقع، هدف نوشتار پاسخگویی به این دو سوال است که: وجوه تشابه بین اندیشههای ایرانی درباره خلقت و تدبیر جهان و اعتقادات اسماعیلیان چیست و چه عوامل و اسبابی زمینهساز تاثیر باورهای ایرانی بر اعتقادات اسماعیلیان بوده است بر همین اساس، در بخش نخست، زمینهها و بسترهای تاثیرپذیری آموزه های اسماعیلیه از ادیان ایرانی بررسی شده و در گام دوم نمود برخی تشابهات اعتقادی ادیان ایرانی و آموزههای شیعیان اسماعیلی گزارش شده است که میتواند حاکی از احتمال تاثیرپذیری آموزههای اسماعیلی از باورهای ایران باستان باشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
عباس مسیحا
دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب
مریم معزی
دانشیار، عضو سابق هیات علمی/ دانشگاه فردوسی مشهد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :