بررسی مفهوم نظرگاه در باغ های ایرانی؛ با مقایسه تطبیقی نظرگاه در باغ های حکومتی (باغ فین کاشان و شازده ماهان کرمان) و نظرگاه در باغ مزارها (خواجه ربیع مشهد و قدمگاه نیشابور)

«نظرگاه» در باغ را می توان از دو جنبه کالبدی و ادراکات حسی بررسی کرد. بنابراین نظرگاه یکی از کیفیت های فضایی ذهنی است که نمود عینی کالبدی هم دارد. نظرگاه می تواند باعث ارتباط موثرتر ناظر و باغ شود. هدف از این نوشتار، پس از شناخت اجمالی هندسه و عناصر معماری و منظر باغ های ایرانی، بررسی مفهوم و شأن نظرگاه در باغ ایرانی است. بعد از آن، به گونه های مختلف نظرگاه و اصول شکل گیری آن در باغ ایرانی پرداخته می شود. در نهایت نظرگاه در باغ های حکومتی و باغ مزارها با مقایسه تطبیقی نمونه های موردی تحلیل می شود تا ویژگی های نظرگاه در این دو نوع کارکرد از باغ ایرانی مشخص شود. روش تحقیق این پژوهش توصیفی – تحلیلی است که منابع آن به روش کتابخانه ای جمع آوری شده است. لازم به ذکر است که مبنای تحلیل محتوایی نمونه های موردی همان اصول اتصال و جدایی باغ و نظرگاه می باشد. در نهایت می توان گفت که دیده شدن مزار در باغ مزارها مبنای اصلی در طرح این نوع باغ هاست در حالیکه در باغ های حکومتی قرارگیری جایگاه ناظر در باغ اهمیت ویژه ای دارد.

کلیدواژه ها:

باغ ایرانی ، نظرگاه در باغ ایرانی ، نظرگاه در باغ ، حکومتی (کوشک) – نظرگاه در باغ مزار ، باغ فین کاشان ، باغ شازده ماهان کرمان ، باغ قدمگاه نیشابور ، باغ خواجه ربیع مشهد