محور مقاله: فرسایش آبی، سیلاب و حفاظت خاک و آب- بررسی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی رسوبات حوزه آبخیز رزین

برای مهار تولید رسوب در حوزههای آبخیز مناطق خشک و نیمه خشک از بندهای رسوب گیر استفاده می شود. یکی از مهمترینبندهای مورد استفاده بندهای سنگی توری است. این بندها در کاهش جریان آب و ترسیب مواد حمل شده با آن از خاک بالادست نقش دارند.رسوبات تجمع یافته در پشت این بندها در ذخیره رطوبت و استقرار پوشش گیاهی نقش مهمی دارند. بنابراین شناخت جنبه های کمی و کیفیرسوبات دارای اهمیت است. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های فیزیکی و شیمایی رسوبات پشت این بندها در دو آبراهه G1 و G2 بادرجه های (رتبه) یکسان بود. بر روی هر آبراهه سه قطعه بند سنگیتوری متوالی بررسی شد. نتایج نشان داد میانگین مقدار شن در رسوبات هردو آبراهه از 46 / 82 درصد تا 56 / 90 درصد متغیر بود که از مقدار شن خاک بالا دست دامنه (شاهد) با 15 / 54 درصد شن بیشتر بود. میانگیننسبت غنی شدن در آبراهه G1 به ترتیب برای کربن آلی، فسفر، پتاسیم و آهک به ترتیب 58 / 0 ، 28 / 0 ، 68 / 0 و 76 / 0 بود. در آبراهه G2 ایننسبت برای کربن آلی، فسفر، پتاسیم و آهک به ترتیب 48 / 0 ، 15 / 0 ، 14 / 0 و 93 / 0 بود. وجود ذرات رس بیشتر در رسوبات آبراهه G1 نسبتغنی شدن بیشتر عناصر را سبب شده است که نشان از مقدار رس بیشتر در خاک دامنه را دارد. بندهای بالا دست آبراهه ها برعکس بندهایپایین دست در ترسیب ذرات درشت نقش بیشتری داشتند.

کلیدواژه ها:

سنگی توری ، نسبت غنی شدن ، توزیع اندازه ذرات ، رسوب