نظارت بر تراکم و سازها شهری، ضرورت توسعه در کلانشهرهابا تاکید بر حوزه خدمات شهری

از پیامدهای صنعتی شدن و شهرنشینی شتابان، می توان به پدیده حاشیه نشینی و سکونت گاه های غیررسمی اشاره کرد. حاشیه نشینی شهری که شاید همزاد شهر و شهرنشینی باشد، در شرایط امروزین ابعاد بزرگتری یافته و یکی از مسائل مهم کشورها، به ویژه کشورهای کمتر توسعه یافته، محسوب می شود. حاشیه نشینی به معنای اعم، شامل تمام کسانی است که در محدوده اقتصادی شهری ساکن هستند ولی جذب اقتصاد شهری نشده اند، جاذبه شهرنشینی و رفاه شهری این افراد را از زادگاه خویش کنده و به سوی قطب های صنعتی و بازارهای کار روانه ساخته است. این افراد اکثرا روستاییانی هستند که به منظور گذراندن زندگی بهتر راهی شهرها می شوند. این تعریف بر مبنای دیدگاه اقتصادی بوده و بسیار کلی است و می توان با افزودن تعریف دیگری به غنای آن افزود؛ یعنی حاشیه نشین ها کسانی هستند که در سکونتگاه های غیرمتعارف همراه با ساکنان بافت اصلی شهر زندگی می کنند و بیش تر بر اثر نیروی دافعه خاستگاه اصلی خود(چون فقر و بی کاری) و کمتر تحت تاثیر عوامل جاذب شهری از زادگاه اصلی خویش(ایل، روستا، شهرهای کوچک) رانده شده و به شهرهای بزرگ تر روی می آورند. برهمین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر نظارت بر تراکم و سازها شهری، ضرورت توسعه در کلانشهرها با تاکید بر حوزه خدمات شهری با روش توصیفی می باشد. نتیجه پژوهش نشان می دهد عدم وجود تفاوت معنی داری بین متغیرهای وضع سواد، تعداد فرزندان، تعداد اعضای خانواده و علل مهاجرت با متغیر محل سکونت حاشیه نشینان می باشند. همچنین با گسترش شهرنشینی مقوله خدمات شهری و کیفیت آن مورد توجه متخصصان، برنامه ریزان و شهروندان قرار گرفته و بدین لحاظ اساسا طرح مباحث خدمات شهری با توسعه شهرنشینی همراه بوده است. گذشته از نوع و ماهیت خدمات شهری که خود متاثر از ساختارهای اقتصادی، سیاسی، اداری و حتی اقلیمی دارای اشکال مختلف و متفاوتی است، خدمات شهری همواره به عنوان یکی از شاخص های بارز مدنیت از دیرباز مطرح بوده است که نظارت بر تراکم و سازها شهری در مقوله آن می گنجد.

کلیدواژه ها:

تراکم ، سازها شهری ، توسعه ، کلانشهرها ، حوزه خدمات شهری