عوامل موثر بر رفتار پرخاشگرانه تماشاگران با رویکرد جغرافیای فرهنگی

بسیاری از متفکران اخلاق معاصر معتقدند ورزش در رشد فردی و اجتماعی تاثیر داشته و ورزش هر جامعه هم چون آینهای انعکاس دهنده فرهنگ آن جامعه است، با این تفاوت که ورزش ضمن تاثیرگذاری میتواند از ارزشهای جامعه نیز تاثیر بپذیرد، بنابراین ورزش مقوله ایست که در یک جامعه میتواند مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و ... را تحت الشعاع خود قرار دهد. درمیان مسائل فوق آنچه بیشتر از همه مورد بی مهری قرار گرفته است؛ بحث فرهنگی و اخلاقی ورزش است، موضوعی که در جوامع مختلف از جمله کشور ایران کمتر به آن رسیدگی شده است، شاید به جرات بتوان گفت در یک رویداد ورزشی خواه کوچک یا بزرگ آنچه به آن زیبایی می بخشد، نمایشی از ارزشهای اخلاقی است، همچنین، احترام به قوانین، حریفان، داوران و تماشاگران به همراه گذشت، بردباری، عدم خشونت و تهاجم، به کار نبردن الفاظ زشت و استفاده نکردن از داروهای نیروزا و مسائلی از این دست، از آن جمله هستند. پژوهش حاضر باهدف شناسایی عوامل موثر بر رفتار پرخاشگرانه تماشاگران با رویکرد جغرافیای فرهنگی انجام شد. پژوهش حاضر به شیوه کیفی انجام شد و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای کیفی با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون استفاده گردید. جامعه آماری شامل خبرگان و متخصصان مدیریت ورزشی، جامعه شناسی و روانشناسی و همچنین داوران و بازیکنان فوتبال بودند. در ابتدا نمونه گیری با استفاده از روش نمونهگیری خبرگان و با انتخاب هدفمند به تعداد 10 نفر انجام شدو در ادامه از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد، و در نهایت با 18 مصاحبه، اشباع نظری حاصل شد. پس از جمع آوری و تحلیل داده ها تعداد 42 کد باز بدست آمد که در 15 مقوله محوری قرار گرفت.عوامل ویژگیهای شهر، فرهنگ شهر و قومیت تماشاچیان به عنوان مولفه های جغرافیای فرهنگی بر نوع رفتار تماشاچیان اثر دارند. عوامل فردی، مدیریت استادیوم، فضای فرهنگی و عملکرد رسانه ها به عنوان عوامل موثر بر شکل دهی رفتار تماشاگران در فرهنگ های مختلف شهرهای کشور اثر دارند. همچنین مدنیت، تربیت، فرهنگ مردم و اقلیم یک منطقه بر مدیریت ورزشگاه و مدیریت جمعیت تاثیر میگذارد و در آخر بازاریابی فرهنگی-بومی، آموزش فرهنگی-بومی، الگوسازی فرهنگی-بومی و تعاملات فرهنگی-بومی بهعنوان راهکارهای مدیریت جمعیت مطلوب حاصل شد. جغرافیای فرهنگی نقش به سزایی در نحوه رفتار تماشاگران در شهرهای مختلف ایران دارد. نادیده گرفتن تفاوتهای قومیتی فرهنگی و یا حتی اقلیمی نه تنها مشکلی را در مدیریت استادیوم ها حل نمیکند، بلکه یکی از عوامل بروز رفتارهای نامتعارف در ورزشگاه های ایران به شمار میآید. همچنین در بحث انتخاب مدیران می بایست توجه ویژهای به بومی بودن مدیر و آشنایی ایشان با خلق و خو و آداب و رسوم مردم جامعه انجام داد. و در آخر آموزش فرهنگ بومی، بازاریابی فرهنگی-بومی، الگوسازی فرهنگی-بومی و تعاملات بومی-فرهنگی از راهکارهایی است که می توان برای مدیریت مطلوب رفتارهای تماشاگران مورد توجه قرار داد.

کلیدواژه ها:

پرخاشگری ، هولیگانیسم ، فوتبال ، جغرافیای فرهنگی