پایش و پهنه بندی خشکسالی های ایران زمین

در این پژوهش پایش و پهنه بندی خشکسالی کشور ایران با استفاده از اطلاعات مربوط به بارش و دمای 30 ساله (1981 – 2010) سازمان هواشناسی کشور و بکارگیری شاخص های SPI و RDI انجام شده است. توانایی این دو شاخص در تعیین فاکتورهای مختلف خشکسالی(شدت، مدت، وسعت، فراوانی و توالی) مورد ارزیابی قرار گرفت که بر این اساس شاخص SPI و RDI به دلیل تنوع اقلیمی ایران در تمام نواحی یکسان عمل نمی کنند. همچنین مقادیر این دو شاخص با استفاده از تحلیل خوشهای به روش وارد نشان داد که ایستگاه ها براساس شاخص SPI و RDI به ترتیب به 6 و 5 گروه مجزا از نظر تشابه در شرایط آب و هوایی از دیدگاه تجربی تقسیم میشوند. محاسبه روابط بین مدت – فراوانی خشکسالی بیانگر عدم حاکمیت روند خطی و روابط بیشتر از نوع لگاریتمی درجه 4، 5 و 6 میباشد. پهنه بندی خشکسالی بر اساس شدت دوره های خشک انجام و مساحت پهنه ها در تمامی بازه های چهارگانه سیستم طبقه بندی خشکسالی حاکی از برازش داده های واقعی با تابع لوگ نرمال دو فراسنجی میباشد. همچنین مشخص گردید رابطه شدت – وسعت در تمامی بازه های مذکور از نوع معادله درجه 2 بوده و برای خشکسالی های فرین از نوع معادله درجه 3 است.

کلیدواژه ها:

پایش خشکسالی ، شاخص بارش استاندارد شدهSPI ، شاخص شناسایی خشکسالیRDI ، تحلیل فضایی.