تحلیل روابط توفان های غباری جنوب ایران با کم فشار سند

در دهه های اخیر، تغییرات آب وهوایی و تخریب محیط زیست، در باختر و جنوب ایران، به افزایش فراوانی توفان های غباری و کاهش میانگین افق دید انجامیده است. پژوهش حاضر با هدف دسته بندی توفان های غباری جنوب ایران و شناسایی روابط فراوانی آنها با ویژگی های کم فشار سند شامل فشار و موقعیت آن انجام شد. داده های روزانه این تحقیق شامل شناسه های یازده گانه گردوغبار از سازمان هواشناسی برای 17 ایستگاه داده سنجی جوی از سال 2000 تا 2009 بود. رسم 120 نمودار فراوانی روزانه ایستگاه های درگیر غبار، امکان شناسایی 354 توفان غباری را فراهم کرد. دسته بندی توفان های شناسایی شده در سه رده فراگیر، نیمه فراگیر و کوچک، امکان تعیین 25 توفان برگزیده را با لحاظ شناسه های فراوانی شهرهای درگیر و تاریخ روز اوج فراهم کرد. ترکیب داده های فشاری تاریخ های روزهای اوج هر رده (12 UTC) بر پایه برنامه C++ در محیط متلب ، امکان دستیابی به مدل های ترکیبی فشار تراز دریا را در محیط سورفر فراهم ساخت. نتایج نشان داد کم فشار جلکه سند طی توفان های فراگیر، عمیق و متمرکز ظاهر می شود و جنوب صحرا (حجاز (جنوب ایران و سوریه(عراق (جنوب ایران ، دو مسیر اصلی و آسیای میانه (جنوب ایران مسیر فرعی مکش و انتقال غبار طی توفان های فراگیر به سمت جلگه سند هستند. این کم فشار طی توفان های نیمه فراگیر، سطحی و پراکنده با مسیرهای فرعی مکش نمایان شد و طی توفان های کوچک نمودی نداشت. در مجموع، از تحقیقات پیشین، دو یافته غرب سو شدن جریان های هوا در ترازهای پایین و میانی جو در جنوب ایران و کاهش نم نسبی هوا بویژه در لایه پایین و از تحقیق کنونی عمیق تر و متمرکز شدن کانونهای کم فشار سند ، سه فراسنج هستند که پایش همزمان آنها، می تواند به هشدار گردوغبار در استان های جنوبی ایران قابلیت اعتماد بالاتری ببخشد و فرصت برنامه ریزی، لحاظ تدابیر ایمنی و نصب تجهیزات را بیفزاید.

کلیدواژه ها:

توفان غباری ، کم فشارسند ، فشار تراز دریا ، جنوب ایران