بررسی ماهیت صوت شناختی واکه‎های فارسی در هجا های CVگفتار اظهاری

در این مقاله، واکه‎های زبان فارسی معیار را بر حسب متغیر های سازه‎های اول و دوم (F1و F2)، بسامد پایه (F0)، شدت (انرژی) و دیرش در هجا های CVگفتار اظهاری (همخوان ها و واکه های زبان فارسی)، به لحاظ صوت‎شناختی بررسی کرده ایم. برای تحقیق، پنج گویشور فارسی زبان را از دادگان آوایی فارس دات تلفنی برگزیده ایم که هر یک، واکه‎های فارسی را در بافت همخوانی (23 همخوان)، با سرعت ثابت تولید کرده‎اند؛ بدین صورت، در مجموع، 690 داده (23*6*5 =690) را به‎دست آورده ایم. با توجه به اینکه ارتفاع واکه‎ها با F1، از نوع عکس و رابطه F2با محل تولید واکه (پسین یا پیشین)، از نوع مستقیم است، فضای واکه‎های فارسی را بر حسب میانگین متغیر های F1و F2- F1نشان داده ایم و میانگین مقادیر به‎دست‎آمده از بسامد پایه و شدت در واکه‎ها را به صورت مستقل از همخوان ها نیز تعیین کرده ایم. F0در واکه‎ها، با ارتفاع، نسبت مستقیم دارد و انرژی با آن، نسبت عکس دارد. در این بررسی، میانگین دیرش واکه‎ها را نیز محاسبه کرده ایم. نزدیک بودن مقدار میانگین برخی واکه ها به یکدیگر بر اساس دست کم یکی از متغیر های F1وF2 می‎تواند دلیلی قانع‎کننده برای کاهش و نیز گرایش واکه‎هایی ناپایدار مانند /a/به واکه‎های پایدار مانند [ɑ]باشد. در این پژوهش، متغیر های بسامد پایه و انرژی در واکه‎ها را در بافت همخوانی، شامل همخوان های گرفته واک دار و بی‎واک، و همخوان های گرفته واک دار و رسا نیز محاسبه کرده و دریافته ایم که بافت همخوانی مجاور پیشین، در F0و انرژی واکه ها اثری ندارد

کلیدواژه ها:

زبان فارسی ، واکه‎ها ، سازه‎های فرکانسی ، بسامد پایه ، انرژی ، دیرش ، همخوان های مجاور پیشین