فراتحلیل: تاثیر افزودن مکمل کتان بر عملکرد و ترکیب اسید های چرب بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس بره های پرواری

سابقه و هدف: مطالعات نشان می دهد که افزودن دانه های روغنی به خوراک نشخوارکنندگان می تواتد ترکیب اسیدهای چرب در محصولات دامی را تحت تاثیر قرار دهد. بیش از 70 درصد روغن کتان از اسیدهای چرب غیر اشباع تشکیل شده که در این میان 50 درصد آن اسید آلفا لینولنیک است با این حال، بازده انتقال اسید آلفا لینولنیک به دئودنوم، وابسته به مقدار اسید آلفا لینولنیکی است که بتواند در مقابل فرآیند بیوهیدروژناسیون شکمبه محافظت شود. اکستروده کردن دانه های کتان باعث می شود اسیدهای چرب غیر اشباع در مقابل فرآیند بیوهیدروژناسیون شکمبه محافظت شوند، اما نتایج به دست آمده از تاثیر اکستروده کردن بر قابلیت تجزیه دانه کتان در شکمبه نیز، با یکدیگر هم خوانی ندارد. ترکیب نتایج حاصل از مطالعات انجام شده در رابطه با افزودن مکمل کتان به خوراک بره های پرواری به صورت فراتحلیل، امکان دستیابی به برآورد دقیق و معتبرتری را فراهم می سازد. مواد و روش ها: پس از جستجو و جمع آوری مقالات، در نهایت 12 مقاله مناسب به منظور ورود به مرحله فراتحلیل انتخاب شد و داده های مورد نیاز در رابطه با فراسنجه های غلظت اسیدهای چرب امگا 3، امگا 6، اسید لینولئیک کونژوگه در بافت عضلانی و چربی، میانگین افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک و وزن لاشه تازه استخراج و خلاصه گردید. جهت انجام فراتحلیل از نرم افزار Comprehensive Meta-Analysis (CMA) نسخه 3 استفاده شد. با توجه به ماهیت پیوسته داده ها از تفاوت میانگین استاندارد شده و شاخص Hedges’s g برای محاسبه اندازه اثر استفاده شد. از هر دو مدل اثرات ثابت و تصادفی برای ترکیب اندازه اثر استفاده شد. برای بررسی میزان سوگیری انتشار از نمودار قیفی و آزمون های آماری استفاده شد. نتایج به صورت نمودار درختی در برگیرنده اطلاعات اصلی شامل اندازه اثر، خطای استاندارد و فاصاله اطمینان 95 درصد به صورت کلی و نیز به تفکیک نوع مکمل استفاده شده در هر مطالعه ارائه شد. یافته ها: تاثیر افزودن مکمل کتان بر میانگین افزایش وزن روزانه (3/0+ و 05/0P˂) و وزن لاشه تازه (05/0+ و 01/0P˂) مثبت بود. افزودن مکمل کتان تاثیر معنی داری بر مصرف خوراک نداشت. قرار گرفتن مقدار I2 برای اندازه اثر میانگین افزایش وزن روزانه و وزن لاشه تازه بین 50 تا 75 درصد نشان دهنده وجود ناهمگنی متوسط بود. افزودن مکمل کتان بر مقدار اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 در بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس به ترتیب تاثیر مثبت (3/1+ و 01/0P˂) و منفی (75/0- و 01/0P˂) داشت. افزودن مکمل کتان تاثیر معنی داری بر مقدار اسید لینولئیک کونژوگه بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس نداشت . مقایسه اندازه اثر هر یک از مکمل ها با اندازه اثر کلی برای مقدار اسیدهای چرب امگا 3 (3/1+) و امگا 6 (75/0-) نشان داد که افزودن روغن کتان بیشترین تاثیر را به ترتیب برای مقدار اسیدهای چرب امگا 3، 9/1+ و امگا 6، 87/1- بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس داشت. مقادیر I2 برای اندازه اثر مقدار اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 به ترتیب حاکی از وجود ناهمگنی کم و بالا بود. نتیجه گیری: افزودن مکمل کتان در جیره بره های پرواری، افزایش میانگین وزن روزانه، افزایش وزن لاشه تازه و افزایش مقدار اسیدهای چرب امگا 3 در بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس را به دنبال دارد. در عین حال استفاده از مکمل کتان می تواند مقدار اسیدهای چرب امگا 6 در بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس را کاهش دهد.

کلیدواژه ها:

اسید چرب ، بره پرواری ، عملکرد ، کتان ، فرا تحلیل