بررسی جنون در عزاداران بیل غلامحسین ساعدی

دنیای شخصیت های داستان های ساعدی، بیشتر با درون پیوند می خورد و نشانه های شخصیت های بیمار داستان هایش، رویا و شب و ماه و بادهای مرموز و موجودات عجیب است.ساعدی با این متن های فراواقع گرایانه که گاهی با سوررئالیسم جادویی نویسندگانی، مانند مارکز و بورخس نیز پهلو می زند، نشان می دهد که محیط بیرونی با درون آدم در پیوند تنگاتنگ است. در عزاداران بیل، با از بین رفتن تعادل میان دو عامل، هنجارها به سوی ناهنجاری می روند. بنابراین استحاله آدمیان در انواعپیشگفته، امکان وقوع می یابد .بیشترآدم های قصه های ساعدی گدایان، جاشوان فقیر، روستاییان تهیدست و بیمار، جن زدگان، زاغه نشین ها، حاشیه نشین هاهستند. در عزاداران بیل جنون در قالب مجازات و مکافات تنها مضمونی می شود که به سوررئالیستی کردن این اثر کمک می کند. از این رو عزاداران بیل، کابوس وحشتناکی می شود که ذهنیت آشفته و وهم زده شخصیت اصلی داستان، آن را پیش می برد.ساعدی، فضای مسدود آنها را تصویر کرده است و به تدریج آن فضا در قصه های دیگر حالت راز و رمز یافته است و نویسنده کوشیده است تا در ورای قصه زوال ارزش های قدیم یک جامعه را طرح و تصویر کند.در این نوشتار، ضمن نگاه کوتاهی به تاریخچه جنون در ادبیات دنیا، به بررسی این مقوله در داستان های عزاداران بیل غلامحسین ساعدی پرداخته شده است.