بوم شناسی جوانه زنی بذر علف هرز خارلته (Cirsium arvense L)

خارلته (Cirsium arvensis) یکی از مهمترین علف­های هرز مساله­ساز دنیا و از معضلات مزرعه، باغات، مراتع و چراگاه­ها است. شناخت اکولوژی جوانه زنی این علف هرز، به توسعه برنامه های کنترل آن کمک خواهد کرد. به­منظور بررسی خصوصیات جوانه زنی خارلته، آزمایشی تحت شرایط محیطی نور و تاریکی، شوری در چهار سطح (صفر،4-، 8-، 12- بار) با محلول NaCl و خشکی در چهار سطح (صفر، 4-، 8- و 12- بار) با محلول PEG در طیف دمایی (5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35) درجه سانتی­گراد اجرا گردید. مطالعه اول جوانه­زنی تحت شرایط نوری نشان داد که جوانه­زنی بذر خارلته در شرایط تاریکی در دماهای پایین بهتر صورت می­گیرد؛ ولی در شرایط نوری، در دماهای بالا جوانه­زنی بهتری داشت. نتایج مطالعه تنش شوری نشان داد که با افزایش تنش شوری خصوصیات جوانه­زنی کاهش یافت و محدوده مجاز دمایی برای جوانه­زنی خارلته با افزایش غلظت شوری به 12- بار کاهش یافت. به­طوری­ که دمای پایه از  11 درجه سانتی­گراد (در شرایط شاهد) به 22 درجه سانتی­گراد افزایش یافت و دمای سقف از 42 به 33 درجه سانتی­گراد کاهش یافت. نتایج مطالعه سوم که تنش خشکی بود، نشان داد خارلته به تنش خشکی حساسیت بالایی دارد؛ به­طوری­که در غلظت­های 8- و 12- بار، در کلیه سطوح دمایی درصد جوانه­زنی صفر بود. با شناخت زمان جوانه­زنی بذر خارلته تحت عوامل مختلف محیطی، زمان به­کارگیری روش­های مدیرت علف­هرز میسر می­باشد­. نتایج این بررسی می تواند به عنوان اطلاعات پایه موثر در برنامه های مدیریت تلفیقی علف های هرز به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

خارلته ، جوانه زنی ، شوری ، خشکی و دماهای کاردینال