شناسایی و ارزیابی عوامل موثر در بروز حوادث کارگاه های خیلی کوچک با استفاده از روش Fuzzy ISM

زمینه و هدف: حوادث و آسیب های مرتبط با کار از عوامل اصلی از دست دادن نیروی کار و زمان کار می باشند و به عنوانموانع اصلی تولید و بهره وری شناخته شده اند. به رغم تلاش های فراوان انجام شده در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعهبرای کاهش حوادث شغلی هنوز حوادث شغلی یکی از مهم ترین مسائل مهم این کشورها در نظر گرفته می شوند. صنایع خیلیکوچک به دلیل داشتن عملکرد ایمنی ضعیف ناشی از آموزش ناکافی، منابع محدود و عدم آگاهی کارکنان از دانش ایمنی وبهداشت حرفه ای یکی از محیط های کاری پرخطر بشمار می آید به گونه ای که صدمات و آسیب های کارکنان این صنایع نسبتبه صنایع بزرگ بیشتر می باشد. مطالعاتی که تاکنون در خصوص کارگاه های خیلی کوچک انجام گرفته به بررسی رعایتالزامات ایمنی و بهداشت حرفه ای و خطرات این نوع کارگاه ها پرداخته اند و به شناسایی و بررسی رابطه علل بروز حوادثتوجهی نکردند. هدف از انجام این مطالعه شناسایی عوامل اثرگذار در بروز حوادث و جستجوی علل رخداد حوادث درکارگاه های خیلی کوچک با استفاده از روش Fuzzy ISM بود.مواد و روش ها: جهت دستیابی به اهداف پژوهش، ابتدا با بررسی مقالات و پرونده آمار حوادث صنایع خیلی کوچک عللحوادث این نوع کارگاه ها استخراج شد. با بهره گیری از روش دلفی فازی و تکمیل پرسشنامه از 11 نفر از متخصصان (بازرسانکار با تجربه حداقل 5 سال) مهم ترین عوامل موثر در بروز حوادث تعیین گردید و با استفاده از روش مدلسازی ساختاریتفسیری فازی (Fuzzy ISM) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه 31 شاخص شناسایی شده با استفاده از نظر بازرسان کار طی دو مرحله دلفی فازی به 16 شاخصنهایی تبدیل گردید. و با بهره گیری از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره Fuzzy ISM ساختار سلسله مراتبی و سطح یندیعوامل انجام گرفت.نتیجه گیری: نتایج نشان داد دو عامل استفاده از دستگاه ناایمن و تعمیر و نگهداری دستگاه در وضعیت ناایمن جزء اقداماتپایه ای در پیشگیری از حوادث کارگاه های خیلی کوچک هستند، لذا در برنامه ریزی الویت بندی اقدامات کنترلی باید در کانون توجه قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

حوادث ، کارگاه های خیلی کوچک ، Fuzzy ISM