سنجش و ارزیابی روشنایی عمومی و موضعی در یکی از صنایع تولید قطعات و ماشین آلات با استفاده از نرم افزار GIS

زمینه و هدف: در سال های اخیر، تغییرات زیادی در محیط های کاری و شیوه کار افراد به وجود آمده است که این تغییراتجهت افزایش سلامت و بهره وری کارکنان نیاز به طراحی مجدد محیط کاری را به وجود آورده است. روشنایی مطلوب ازجمله ویژگی های یک محیط کار ایمن است. روشنایی نامطلوب ممکن است بر فشارچشم، عملکرد شناختی وتوانایی حلمسئله و نهایتا رضایت شغلی اثرگذار باشد. مطالعه حاضر با هدف اندازه گیری میزان روشنایی عمومی و موضعی و بررسیمیزان انطباق با استانداردهای بهداشتی مواجهه با آن در یک صنعت تولید قطعات و ماشین آلات انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه تحلیلی مقطعی در یک صنعت تولید قطعات و ماشین آلات به ابعاد کلی 4716 مترمربع، درساعات 15-14 با دستگاه لوکس متر مدل - PYLE-plmtl2 کالیبره شده انجام شد. تعداد ایستگاه های سنجش روشناییعمومی، 533 ایستگاه و روشنایی موضعی 32 ایستگاه بود. میزان روشنایی بر اساس دستورالعمل اندازه گیری و ارزیابیروشنایی در محیط کار انجام شد. ابتدا با استفاده از روش شبکه ای ابتدا نقشه کلی محیط کار تهیه شده و در مرحله بعداطلاعاتی نظیر ابعاد بنا، مشخصات اپتیکی و جنس سطوح داخلی، مشخصات فنی سامانه روشنایی شامل خصوصیات منابعروشنایی و درصد لامپ های سوخته ثبت شد. جهت اندازه گیری فتوسل در ارتفاع عمومی سطح کار کارگاه، 75 سانتی متراندازه گیری شد. نقشه ایزولوکس سالن با استفاده از نرم افزار GIS ترسیم گردید.یافته ها: بر اساس نتایج، میانگین شدت روشنایی عمومی در سالن های تولید، مونتاژ 1، مونتاژ 2، نقاشی، نجاری، انبار 1، انبار 2و بسته بندی به ترتیب 350، 340، 199، 163، 311، 117، 50، 42 لوکس است. حداقل روشنایی در سالن های تولید، مونتاژ 1، مونتاژ 2، نقاشی، نجاری، انبار 1، انبار 2 و بسته بندی به ترتیب 65، 80، 32، 20، 103، 24، 6، 13 لوکس و حداکثر روشنایی به ترتیب 2000، 5000، 2900، 784، 418، 382، 104، 273 است. تعداد 413 ایستگاه دارای روشنایی عمومی پایین تر از حد استاندارد هستند. 22 ایستگاه دارای روشنایی موضعی نامطلوب هستند.نتیجه گیری: در مقایسه با استاندارد شدت روشنایی عمومی توصیه شده از سوی کمیته ملی روشنایی ایران، روشنایی عمومیدر سالن های مونتاژ 2، انبار 1 و 2 و بسته بندی نامطلوب است. در این سالن ها و ایستگاه هایی که شدت روشنایی موضعینامطلوب است نیاز به اصلاح اساسی سیستم روشنایی وجود دارد.

کلیدواژه ها:

روشنایی ، لوکس ، GIS