ارائه تحلیل زبانی گیلبرت رایل از مبحث خود و مقایسه آن با دیدگاه ملاصدرا

ارائه و تحلیل سنت اندیشه اسلامی به زبان فلسفه معاصر می تواند ثمربخش باشد. در این پژوهش پس از ارائه نظریه رایل از مبحث خود ، به سراغ اندیشه ملاصدرا رفته ام، و در این سپهر مقایسه ای جنبه هایی از علم النفس ملاصدرا را کاویده ام. به مقتضی تحلیل زبانی رایل، من هیچ گونه نامی نیست که بخواهد دلالتی خاص داشته باشد بلکه من ، واژه فهرستی است که معادل قید در زبان فارسی است و دلالت آن بر گوینده ای است که آن را اظهار می دارد. رایل براساس تحلیل زبان این نتیجه را گرفته است که در استعمالاتی که من قابل جانشینی با بدن من نیست، فیلسوفان و غیرفیلسوفان را مجاب ساخته که باید بر غیربدن دلالت کند؛ حال آن که این پندار اساسا خطاست. نیز پدیده خودآگاهی به عنوان مصداقی از عمل خود بر خود تبیین زبانی می شود؛ حال آن که در اندیشه ملاصدرا، من دلالت دارد بر وجودی که دارای جلوه های گوناگون است و در عین بساطت می تواند محسوس یا متخیل یا معقول باشد، لذا من در هر استعمال خود معنای یگانه ای دارد که پرده از هستی برمی دارد که در آن مقام محقق شده است و ظهور کرده است بدون این که هیچ گونه دلالت مجازی در میان باشد. لذا هویدا می شود نگاه وجودی ملاصدرا لوازم جالبی به لحاظ تحلیل زبان دارد.

کلیدواژه ها:

رایل ، ملاصدرا ، تحلیل زبان ، نفس ، وجود ، من