تاثیر تیمارهای نانو سیلیسیم بر برخی پاسخ‎های فیزیولوژیکی و تغذیه‎ای چچم ( (Lolium perenne در خاک آلوده به فلزهای سنگین (سرب، روی، کادمیوم)

سیلیسیم یک عنصر غذایی ضروری برای برخی گیاهان علفی و عنصری سودمند برای بهبود رشد و رویارویی با تنش‎های زنده و غیرزنده به شمار می‎رود. این پژوهش روی خاک آلوده طبیعی به فلزهای سنگین از شهرک صنعتی روی در زنجان انجام گرفت و طی آن تاثیر کاربرد ذرات نانو سیلیس بر پاسخ‎های مورفو-فیزیولوژیکی و تغذیه‎ای چچم (Lolium perenne) بررسی شد. تیمار نانو سیلیس در شش سطح 100 (NS1)، 200 (NS2)، 500 (NS3)، 1000 (NS4)،2000 (NS5) و تیمار شاهد (NS0) برحسب میلی گرم نانو سیلیس بر کیلوگرم خاک گلدان در قالب طرح کامل تصادفی و پنج تکرار در گلخانه اجرا شد. به منظور اضافه کردن نانو سیلیسیم به خاک، دروایه (سوسپانسیون) آن تهیه و با مقدار مشخصی آب که بر پایه ظرفیت مزرعه تعیین شده بود، مخلوط و با استفاده از پیپت، قطره قطره به خاک اضافه شد. پس از گذشت دوره کاشت و داشت گیاه چچم، اندام های هوایی گیاه برداشت و غلظت عنصرهای سنگین (سرب، روی و کادمیوم) و عنصرهای غذایی (فسفر، پتاسیم و سیلیسیم) در اندام های هوایی اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد، کاربرد سیلیسیم بر جذب عنصرهای آلاینده کادمیوم و روی و عنصرهای غذایی پتاسیم، فسفر و سیلیسیم در سطح 5 درصد معنی دار بود. همچنین کاربرد سیلیسیم در خاک، جذب آلاینده های روی و کادمیوم را در گیاه افزایش داد. همچنین بیشترین میزان جذب سیلیسیم در اندام های هوایی چچم، در تیمار NS5 گزارش شد که نسبت به سطوح دیگر کاربرد نانو و شاهد، تفاوت معنی‎داری نشان داد. درمجموع کاربرد سیلیسیم، سبب بهبود وضعیت رشد گیاه، جذب عنصرهای غذایی و مقاومت به تنش شد.

کلیدواژه ها:

آلودگی فلزهای سنگین ، پاسخ های تغذیه‎ای ، تنش ، چچم ، سیلیسیم ، عنصرهای غذایی