گزارشی از وضعیت متون درسی و کمک درسی رشته اقتصاد دردانشگاه های ایران در ده سال گذشته

گروه اقتصاد شورای بررسی متون در سال 1375 آغاز به کار کرده و هر دو هفته یک بار به صورت منظم جلسه داشته است، به اس تثنای دو سال اخیر که جلسات از نظر فاصله زمانی یک ماهه شد و از نظر مدت برگزاری از دو ساعت به چهار ساعت افزایش پیدا کرده است . حدود 7 تا 10 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه های مختلف به صورت مستقیم در جلسات این گروه مشارکت دارند و داوری آثار به حدود 120 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه ها از دانشگاه های مختلف ارائه می شود و بعد از اظهار نظر دو نفر داور در گروه ارزیابی انجام می گیرد و داوری نهایی می شود. اعضای گروه ما از دانشگاه های تهران، یزد ، اصفهان، اهواز و قم هستند . خوشبختانه یک تقسیم کاری انجام گرفته است . (تقسیم موضوعات، کتاب های مبانی و کلیات اقتصاد ابتدا موضوع بحث قرار گرفت و بین آنها که شاید حدود 12 اثر یک اثر به عنوان اثر برگزیده معرفی شد و یک اثر هم برای تجدید چاپ شایسته شناخته نشد و البته نویسندگان محترم آن اثر هم دعوت شدند . موضوع با خود آنها به صورت حض وری مطرح شد و خود آنها با توجه به اشکالات جدی که آن اثر از لحاظ علمی و از لحاظ اطلاعات آماری داشت تصدیق کردند و دیگر آن اثر چاپ مجدد نشد. در زمینه اقتصاد خُرد تقریباً همه آثار بررسی شده ، در زمینه اقتصاد کلان همه آثار بررسی شده ، در زمینه اقتصاد پول و بانک ه مه آثار بررسی شده و فقط آثار نو و به روزی که می آید بررسی مجدد می شود. کتب دانشگاهی که در زمینه اقتصاد توسعه است چه ترجمه چه تألیف بررسی شده است . سعی بر این بوده که کتاب هایی که به نحوی ب ه عنوان آموزش یا کمک آموزشی استفاده می شود در گروه ارزیابی شود و این کار بحمد الله انجام شده است. گروه اقتصاد الحمد الله فعال است و جلسات آن هم به صورت منظم تشکیل می شود و داوری ها معمولاً به موقع به دست ما م یرسد. بعضی از کتاب ها سه و چهار بار داوری شده اند. همچنین این گروه نشستی را به عنوان پیش کنگره در مشهد مقدس برگزار کرد که میزبان این نشست دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد بود.در این نشست از دانشگاه های مختلف کشور اساتید اقتصاد حضور داشتند . در آنجا دو موضوع بحث شد: یکی آسیب شناسی رشته و دیگری بومی سازی رشته. در مسئله آسیب شناسی رشته مسائلی که اجمالاً مطرح شد این است گزینش دانشجو برای رشته ناقص و نارسا تلقی می شد . حجم دروس بیش از ظرفیت دوره چه در کارشناسی چه در کارشناسی ارشد تلقی می شد . نبود درس فلسفه اقتصاد، ضعیف بودن درس اقتصاد ایران، عدم توجه به اقتصاد ایران در سایر دروس، عدم عطف توجه کافی به رابط ه این علم با معارف اسلامی از مسائلی بود که به صورت آسیب شناسی مطرح شد . البته گزارش مختصر این نشست در خبر نامه کنگره منتشر شده است. در مورد موضوع بومی سازی اقتصاد یک دیدگاه این بود که علم اقتصاد از جهت نظری همه جا یک چیز است . تنها، کاربرد آن در جوامع مختلف م تفاوت است و نظر دیگر این بود که علم اقتصاد که امروز به عنوان علم اقتصاد متعارف آموزش داده می شود یک بستر خاص اندیشه فلسفی و فکری دارد و مبتنی بر آن اندیشه بنا شده و نگاه این اقتصاد به انسان نگاهی خاص است . انسان را موجودی دینایی و موجودی سکولار و جامع انسانی را جامعی سکولار تلقی می کند و نمی تواند این اقتصاد به درد جامعه ای مذهبی هم چون جامعه ی ایران بخورد و نگاه به انسان می باید متحول شود تا بتواند یک تغییر و تحول بنیادین و اساسی در این علم پدید بیاید. من همین جا از برادر بسیار بزرگوار دکتر گلشنی تشکر می کنم. با اینکه ایشان استاد فیزیک هستند ، توجه بالغی به مسائل علوم انسانی دارند و این توجه برای ما بسیار محترم است . ظرفیت پژوهشگاه علوم انسانی را در اختیار رشته های علوم انسانی قرار داده اند. و تحولات علوم انسانی و شورای بررسی متون را راه اندازی کرده اند و با اهتمام بلیغ این مسئله را ادامه دادند .