تحلیل آسیب پذیری منابع آب های زیرزمینی با استفاده از روش دراستیک و مقایسه آن با پارامتر نیترات در گیلان

توسعه صنعتی، کشاورزی و افزایش جمعیت در دهه های اخیر باعث استفادهروز افزون از مواد شیمیایی، کودها و افزایش ضایعات صنعتی در بخش هایمختلف و در نتیجه آلودگی منابع آب خصوصا آب های زیرزمینی شده است.اعمال یک مدیریت مناسب بر منابع آب با تعیین مناطق آسیب پذیر به عنواناولین راهکار میتواند مفید باشد. هدف این پژوهش ارزیابی آسیب پذیری دردشت مرکزی گیلان با مدل دراستیک بود. جهت شناسایی نواحیآسیب پذیر آبخوان دشت مرکزی گیلان در برابر آلودگی، از مدل مذکوراستفاده و نقشه آسیب پذیری آبخوان تهیه شد. اصول مدل دراستیک بر پایهترکیب هفت مولفه ی عمق تا سطح ایستابی، تغذیه خالص، محیط آبخوان،محیط خاک، توپوگرافی، محیط غیراشباع و هدایت هیدرولیکی است کهپس از رتبه دهی؛ اعمال تاثیر وزنی به هر مولفه و ترکیب جبری هفتمولفه نتیجه نهایی معرف آسیب پذیری آبخوان خواهد بود. برای این کارابتدا اطلاعات مربوط به هفت مولفه در آبخوان دشت مرکزی گیلان جمعآوری و پس از ورود به نرم افزار GIS نهایتا لایه های موردنیاز مدل تهیه گردید. سپس با استفاده از تکنیک های هم پوشانی و پس از اعمال ضرایبوزنی لازم بر هر لایه، نقشه نهایی آسیب پذیری منطقه تهیه گردید. نمایهحاصل از مدل دراستیک بین 182-82 برای آسیب پذیری ابخوان دشت مرکزی گیلان متغیر بود. در این دشت آسیب پذیری خیلی کم وآسیب پذیری خیلی زیاد مشاهده نشد. نقشه نهایی مدل دراستیک نشان دادکه 48/64 درصد از منطقه دارای آسیب پذیری بالا و 50/55 درصد دارای آسیب پذیری متوسط و تنها مساحت کوچکی از دشت دارای آسیب پذیریکم می باشد. نتایج حاصل از همبستگی بین مولفه های مدل دراستیک ویون نیترات نشان داد که بیشترین همبستگی بین یون نیترات و مولفه یعمق تا سطح ایستابی وجود دارد. میانگین غلظت نیترات در چاه های موردمطالعه در دشت مرکزی گیلان برابر 8/92 میلی گرم بر لیتر است.

کلیدواژه ها:

شاخص دراستیک ، آنالیز حساسیت ، نیترات ، GIS ، گیلان