مقایسه نیم رخ حافظه و توجه در دانش آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی- کاستی توجه، اختلال نافرمانی- مقابله جویانه و اختلال ارتباط (عملی) اجتماعی با دانش آموزان عادی

هدف: هدف این تحقیق مقایسه نیمرخ حافظه و توجه دانش آموزان مبتلا به اختلال کاستی توجه بیش- فعال و اختلال نافرمانی مقابله جویانه و اختلال ارتباط (عملی) اجتماعی (پراگماتیک) با دانش آموزان عادی بود. روش: با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، چهار گروه 15 نفری (15 دانش آموز عادی، 15 دانش آموز مبتلا به اختلال کاستی توجه – بیش فعالی، 15 دانش آموز مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله جویانه و 15 دانش آموز مبتلا به اختلال ارتباط (عملی/ اجتماعی) از منطقه یک آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب و همتا شدند. سپس در قالب روش علی – مقایسه ای مصاحبه تشخیصی و فهرست وارسی اختلال بیش فعالی– کاستی توجه، اختلال نافرمانی – مقابله جویانه، اختلال پراگماتیک بر مبنای DSM-5 اجرا شد. پس از انتخاب نمونه ها، مقیاس تجدیدنظر شده هوشی وکسلر کودکان و آزمون عملکرد پیوسته (CPT) اجرا شد. یافته ها: نتایج واریانس چند متغیره MANOVA نشان داد گروه ها در میزان توجه و توانایی حافظه با هم تفاوت معناداری دارند (P<0/001). نتایج آزمون توکی نیز نشان داد دانش آموزان عادی در مقایسه با سایر گروه های دارای اختلال از میزان توجه و توانایی حافظه بالاتری برخوردارند (P<0/001). پس از آن به ترتیب دانش آموزان با اختلال پراگماتیک، سپس دانش آموزان با اختلال نافرمانی – مقابله جویانه قرار داشتند. کمترین میزان توجه و توانایی حافظه متعلق به دانش آموزان با نقص توجه/ بیش فعالی بود (P<0/001). نتیجه گیری: نیمرخ حافظه و توجه کودکان با اختلا نقص توجه/ بیش فعالی، نافرمانی – مقابله جویانه و اختلال ارتباط عملی (اجتماعی) مشکل جدی دارد که به نظر می رسد این مشکل بیشتر مربوط به عامل اجرایی مرکزی و یا حافظه کاری است. محدودیت ها: مهمترین محدودیت پژوهش وقت گیر بودن اجرای آزمون ها، به ویژه آزمون هوش وکسلر بر روی گروه ها و هماهنگ کردن وقت مصاحبه های بالینی تشخیصی با معلمان و والدین کودکان بود. پیشنهادها: باتوجه به یافته های حاصل از پژوهش مبنی بر نقص حافظه کاری و به ویژه مولفه عامل اجرایی مرکزی که در مقام توجه عمل می کند و مهمترین مولفه نظام حافظه کاری است بررسی و تقویت این حافظه در دانش آموزان با اختلالات یاد شده در مدارس و کلینیک های روان درمانی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

نیم رخ حافظه ، توجه ، کاستی توجه- بیش فعالی ، نافرمانی- مقابله جویانه ، ارتباط عملی- اجتماعی (پراگماتیک)