بررسی تاثیر بندهای کوتاه رسوب گیر در کاهش دبی پیک سیلاب درحوزه آبخیز آبش احمد

در برنامه ها و فعالیت های آبخیزداری و حفاظت خاک، عملیات گوناگونی از قبیل عملیات بیولوژیکی و مکانیکی اجرا می گردد. از جمله عملیات مکانیکی میتوان به احداث بندهای کوتاه و یا سدهای تاخیری اشاره کرد. سازه های آبخیزداری از جمله پروژه های پرهزینه ای میباشند که با اهداف کاهش فرسایش و رسوب، کاهش سیل خیزی و سیل گیری در حوزه های آبخیز احداث میگردند. ارزیابی کمی پروژه های آبخیزداری به منظور تجزیه و تحلیل اثرات آن ها و تصمیم گیری صحیح در اجرای بهینه این گونه طرح ها، ضروری میباشد. از آنجا که ایجاد هرگونه سازه در بستر مسیلها میتواند در تغییر رفتار سیل موثر باشد. این تحقیق با هدف بررسی و ارزیابی تاثیر سدهای اصلاحی اجرا شده ( پس از گذشت حدود 5 سال از انجام عملیات آبخیزداری) بر دبی پیک سیلاب و سیلخیزی در حوزه آبخیز آبش احمد صورت گرفته است. بدین منظور ازروش Scs برای برآورد دبی های پیک سیلابی با دوره برگشت مختلف در زیر حوزه های آبخیز آبشاحمد قبل و بعد از اقدامات استفاده گردید. جهت تعیین تاثیر سازههای اصلاحی، پارامترهای لازم برای محاسبه دبی براوردی از جمله شیب طولی آبراهه و زمان تمرکز بعد از عملیات اجرایی محاسبه شد. شاخص دبی اوج سیلاب برای ارزیابی تعیین و با اعمال تغییرات ایجاد شده در پارامترها مقادیر آن برای دو وضعیت قبل و بعد از اقدامات آبخیزداری ازروش Scs سیلاب برآورد و مقایسه گردید. بر اساس نتایج تاثیر سازهها بر کاهش دبی اوج به طورمتوسط حدود 6 الی10 درصد در کلیه زیر حوزه ها در دوره بازگشتهای مختلف بوده است.

کلیدواژه ها:

دبی پیک ، عملیات آبخیزداری ، ارزیابی ، سدهای اصلاحی ، آبخیز آبش احمد