تاثیر مشخصه های روشنه تاج پوشش بر تجدید حیات گونه های درختی (مطالعه مور دی: سری دو جنگل شصت کلاته)

از زمانی که درختی به تنهایی و یا به صورت گروهی طی مراحل توالی و یا رقابت بین درختان، شروع به خشک شدن می کند، فضاهای بازی در تاج پوشش جنگل به وجود می آید، که این سطوح باز را روشنه مینامند. روشنه ها در سطح تاج پوشش جنگل باعث استقرار تجدید حیات گونه های موجود و حتی جدید شده و در اکثر موارد تنوع زیستی جنگل را نیز افزایش می دهند. در این پژوهشی تاثیر مشخصههای روشنه تاج پوششی بر تجدید حیات گونه های درختی در سری دو جنگل شصت کلاته گرگان مورد بررسی قرار گرفت. علت انتخاب این منطقه، عدم بهرهبرداری و بکر بودن آن تاکنون می باشد. بدین منظور با مطالعه اطلاعات کتابچه طرح و جنگل گردشی تعداد 82 روشنه با حداقل سطح 40 مترمربع در پارسالهای 2، 3، 4، 5 و 7 شناسایی شد. سپس مشخصه های هر روشنه شامل طولی، عرضی، ارتفاع از سطح دریا، شیب و شکل زمین برداشت شد. جهت برداشت اطلاعات تجدید حیات گونه های درختی نوع گونه و تعداد آنها در 4 طبقه قطری (گونههای پرکننده روشنه) و 2 طبقه ارتفاعی (کمتر از 0/5 متر و بیشتر از 0/5 متر) در میکروپلاتهای 2×2 متر شمارشی و ثبت گردید. مساحت روشنه با استفاده از فرمول بیضی و حجم خشکه دار افتاده و سرپا و درجه پوسیدگی خشکه دارها نیز تعیین شد. در نهایت اطلاعات جمع آوری شده در نرمافزار EXCel و SPSS وارد و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که افزایش سطح روشنه تا مساحت 400 مترمربع باعث افزایش زادآوری گونه های درختی میگردد. در حالیکه با افزایش سطح روشنه بیشتر از 400 مترمربع تجدید حیات گونههای اصلی تشکیل دهنده توده کاهش مییابد. بیشترین فروانی خشکه دارهای روشنه ساز در خشکه دارهای تازه مرده و تجزیه اولیه بدست آمد. همچنین بیشترین تعداد زادآوری در اطراف خشکه دارهای با این دو شدت پوسیدگی مشاهده شد. گونه ممرز دارای بیشترین فراوانی خشکه دار و بیشترین تعداد تجدید حیات در سطح روشنه های مورد مطالعه بود. با توجه به نتایج تحقیق مساحت بهینه روشنه و حضور نوع خشکه دارهای روشنه ساز تاثیر مهمی بر تجدید حیات طبیعی گونههای جنگلی دارند. بنابراین جهت نیل به اهداف مدیریت پایدار جنگل بایستی به این امرتوجه ویژه ای درطرح های جنگلداری شود

کلیدواژه ها:

سطح روشنه ، زادآوری ، گونه های روشنه ساز ، جنگل شصت کلاته