تاثیر آتش سوزی مراتع بر ویژگیهای فیزیکی خاک و پارامترهای نفوذ آب با استفاده از آنالیزتجزیه به مولفه های اصلی

آتش سوزی های سالانه ممکن است بسیاری از ویژگی های فیزیکی خاک مراتع نیمه استپی را دستخوش تغییر نماید. هدف از این پژوهش، مطالعه تاثیر آت شسوزی بر ویژگی های فیزیکی خاک و پارامترهای نفوذ آب در مراتع نیمه استپی کرسنک واقع در استان چهارمحال و بختیاری بود. بدین منظور مراتعی با تاریخچه ی آتش سوزی متفاوت که طی سال های 1387، 1388 ، 1389 به ترتیب 3، 2، 1 سال پیش از مطالعه حاضر دچار آتش سوزی شده بودند، انتخاب گردید. نفوذ آب به خاک در 54 نقطه از منطقه مطالعاتی با استفاده از نفوذسنج مکشی اندازه گیری شد . تعداد نمونه های خاک برای مطالعات آزمایشگاهی با توجه به دو عمق سطحی 0-10 سانتی متر و زیر سطحی 15-25 سانتی متر ، 108 نمونه بود. برای بررسی تفاوت ویژگی های اندازه گیری شده در مناطق سوخته و شاهد از آزمون t مستقل در سطح 5 درصد و آنالیز تجزیه به مولفه های اصلی PCA استفاده شد. نتایج نشان داد که ضرایب پایداری خاکدانه ها MWD و GMD در لایه سطحی 1 و 2 سال پس از آتش سوزی در مقایسه با شاهد به صورت معنی دار کاهش یافت رس قابل پراکنش در آب . WDC و جرم ویژه ظاهری خاک در لایه سطحی تمامی مناطق سوخته شده در مقایسه با شاهد به صورت معنی دار بیشتر بود. هدایت آبی اشباع Kfs در تمامی سال های مورد مطالعه در مناطق تحت تاثیر آتش سوزی مقادیری کمتر از شاهد را نشان داد. به دلیل عمق کم، ظرفیت نگهداری آب کم و خطر بالای فرسایش خاک های مراتع نیمه استپی کرسنک، وقوع آتش سوزی های سالانه اثرات منفی زیادی بر ویژگی های فیزیکی خاک این مناطق به دنبال دارد.

کلیدواژه ها:

آتش ، خاک آبگریز ، هدایت آبی اشباع ، چند متغیره ، مراتع نیمه استپی