تجلی واقعه غدیر خم در شعر عصر قاجار(با تکیه بر اشعار سروش اصفهانی، جیحون یزدی و عمان سامانی)

واقعه غدیر خم برای مسلمانان و بویژه شیعیان یک حماسه تاریخی است؛ پیامبر (ص) در باره لزوم واگویی ماجرای غدیر تا صبح قیامت در میان نسل های مسلمین فرمودند: فلیبلغ الحاضر الغائب و الوالد الولد الی یوم القیامه . (کسی که حاضر است برای غایب و پدر برای فرزند تا روز قیامت باید این ماجرا را بازگو کنند.) شاعران، از گروه و طیفی هستند که مخاطبان بسیاری در جامعه دارند و به همین سبب می توانند به انعکاس این واقعه مهم که بر لزوم انتقال آن نیز تاکید شده است، بپردازند. شاعران بسیاری در طول تاریخ واقعه غدیر خم را در اشعار خود بازتاب داده اند. دوره قاجار هم به لحاظ کمی وهم از نظر کیفی بیشترین و برترین غدیریه ها را در خود جای داده است؛ که از این میان اشعار سه شاعر زبردست عهد قاجار به ترتیب شامل: سروش اصفهانی، جیحون یزدی و عمان سامانی در دستور کار این پژوهش است. عملکرد این شاعران در سایه عناوینی پایه ای و بنیادین چون: در ستایش غدیر، ذکر این واقعه و تبیین علل و پیامدهای آن مورد بررسی قرار گرفته است. سپس ریزموضوعاتی همچون: مراحل آغازین غدیر پس از آخرین حج، وحی الهی، ساختن منبر از جهاز شتران، تصویرگری بالابردن دست امام علی (ع) توسط پیامبر (ص)، ترجمه عبارت مهم من کنت مولاه فهذا علی مولاه ، اکمال دین و هدف از ارسال انبیا، تاثیر این واقعه در ارزش های اجتماعی و تعیین صفوف حق و باطل و مسرت و شادمانی تمامی ذرات عالم مورد شرح و تبیین قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

غدیرخم ، اکمال دین ، سروش اصفهانی ، جیحون یزدی ، عمان سامانی