علل حمایت از حقوق مالکیت فکری از منظر اجتماعی

دانشگاه پیام نور (همه مراکز) 

تضمین حقوق مادی آثار فکری از طریق حمایت قانونی، همانند تضمین و حفاظت حق معنوی، سبب اساسی و مهم تحریک و تشویق صاحبان فکر و اندیشه در ابراز یافته نیروی خلاقه و استعدادهای نهفته آنان در خلق اثر خواهد بود. به تعبیر دیگر، احترام قایل شدن و ارج نهادن به حقوق مادی و در نظر گرفتن حقوق معنوی اندیشمندان، عامل مهمی در توسعه خلاقیت و فراهم شدن زمینه های گوناگون ابتکار در هر جامعه است که وسیله ای برای رشد فکر ابناء بشر برای رسیدن به کمال مطلوب خواهد بود.

حمایت از حقوق مالکیت فکری از نظر اجتماعی اهمیت فراوانی دارد که خلاصه اهم آنها به شرح زیر است:

الف - جلوگیری از فرار مغزهای جامعه

حمایت حقوق آفرینه های فکری با وضع قوانین و مقررات منطقی، از فرار مغزهای متفکر کشور جلوگیری می کند. همانطور که معاون مدیر عامل سازمان جهانی مالکیت فکری اعلام کرده است، این احتمال وجود دارد که برخی از خلاق ترین اعضای یک جامعه به دلیل فقدان مقررات و قوانین لازم در جهت حمایت از حقوق مالکیت فکری، به منظور جستجوی اهرم حفاظتی بیشتر و بهتر از آفرینه فکری خود و پیدا کردن مکان های مناسب تر برای خلق آثار فکری اعم از علمی، ادبی و هنری، کشور خود را ترک کنند.

اگر جامعه ای از مغزهای متفکر و دلسوز تھی گردد و یا اندیشمندان از پشتوانه واقعی قانونی برخوردار نباشند، آن جامعه بی محتوا و خودباخته می شود و در نتیجه، مردم آن جامعه به هر نوع حاکمیتی تن می دهند و به هر صدایی پاسخ داده زمینه برای سلطه بیگانگان، بهتر و بیشتر فراهم می گردد.

ب - ترغیب استعدادها

اصولا در هر جامعه ای شناسایی حقوق مالکیت فکری و معنوی و حمایت قانونی از آن، سبب تحریک و شکوفایی استعدادهای خلاق و مایۂ ترغیب و تشویق بیشتر صاحبان فکر و اندیشه می شود و در اندیشمندان این انگیزه ایجاد می کند که با تلاش در خلق آثار مفید اجتماعی، موجبات رشد فرهنگی و توسعه اقتصادی جامعه را فراهم سازند.

ج - پیشرفت در زمینه علمی، هنری، فرهنگی و اقتصادی جامعه

تجربه جهانی، نشان داده است که منشاء و عامل اصلی پیشرفت های علمی، ادبی، هنری و پی ریزی فرهنگ صحیح جوامع، افکار بلند اندیشمندان است. حمایت از حقوق مالکیت فکری یا اندیشه های ادبی و هنری و علمی، به توسعه همه جانبه و پیشرفت دائمی هر کشوری کمک ارزنده ای خواهد کرد و در سایه این حمایت، جامعه به رشد و ابتکارات مهم گوناگونی دسترسی پیدا کرده، به قدرت اقتصادی و توانایی معنوی و غنای فرهنگی شایسته ای خواهد رسید.

بدون تردید پیشرفت علمی، توسعه اقتصادی و رشد فرهنگی، اسباب اساسی رهایی جامعه از وابستگی استعماری است. به عبارت دیگر از راه توانمندی اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، هر کشوری توانایی رسیدن به مقام و موقعیت شایسته ای پیدا می کند. توضیح آن که مردم هر جامعه نیاز به رشد فکری و فرهنگی دارند که از طریق تبلور و بروز اندیشه های سازنده متفکران به آن مرحله خواهند رسید. شکوفایی اقتصادی یا رفاه فردی و جمعی، حاصل رشد فکری و فرهنگی هر جامعه است و پشتیبانی یا حمایت قانونی از حق مولف، سبب می شود که جامعه هویت گذشته خود را حفظ کرده و به موقعیت های جدیدی نیز دسترسی پیدا کند.

د- گامی بلند بسوی رشد و تعالی جامعه

رشد فرهنگی، توسعه اقتصادی و اعمال سیاست منطقی، به هر جامعه ای کمک خواهد کرد تا بتواند شخصیت و اعتبار لازم خود را در سطح جهانی کسب کند و جایگاه سیاسی، اقتصادی و تجاری بین المللی مناسبی را بدست آورد.

بنابراین هر جامعه برای رسیدن به رشد همه جانبه جهانی، نیاز به رشد فکری و فرهنگی فردی و اجتماعی دارد که چنین رشدی از طریق تبلور فکر و تجلی اندیشه های سازنده ادبی، علمی و هنری به شرط حمایت قانونی از آفرینش آثار فکری، امکان پذیر خواهد بود.