عوامل از بین رفتن و تخریب زیست بوم ها

از اصلی ترین عوامل از بین رفتن و تخریب زیست بوم ها می توان به: سوزاندن و قطع درختان به منظور تهیه زغال و هیزم، قطع درختان برای تولید الوار و مصالح ساختمانی و صنعتی و گسترش بی رویه شهر ها و کارخانه ها اشاره کرد. افزایش جمعیت و تغییر سبک زندگی از زمان انقلاب صنعتی مهمترین عامل برای دست اندازی به طییعت و تخریب محیط زیست بوده است. کاهش کیفیت خاک در ۲۵ سال آتی می تواند تولید غذای جهانی را تا حدود ۱۲ درصد کاهش دهد؛ این امر ممکن است باعث رشد ۳۰ درصدی قیمت جهانی غذا شود. از بین رفتن صخره های مرجانی به دلیل ورود مواد شیمیایی مضر، دفع فاضلاب های خطرناک در دریا، افزایش دمای آب و صید بی رویه، تعداد ماهیگیران و قایق های ماهیگیری را کاهش خواهد داد. جنگل زدایی و تخریب جنگل ها بر اکوسیستم جنگل، منابع آب شیرین جنگل، کیفیت آب و معیشت مردمی که در جنگل ها زندگی می کنند، اثرات منفی می گذارد. افزایش آلودگی آب ها، دسترسی به آب شیرین را تحت تاثیر قرار داده و منجر به آلودگی منابع غذایی و تخریب اکوسیستم ها می شود و بدین ترتیب پیامد های نامطلوب فراوانی بر سلامت بشر دارد.

در ادامه به ۱۷ نکته درباره زیستگاه ها و عوامل تخریب آن ها اشاره خواهیم کرد.

*از زمانی که بشر پا به عرصه هستی گذاشت، همواره محیط زیست را مورد بهره برداری قرار داده و به عرصه ها و منابع طبیعی متکی بوده است.

*‍‍پس از وقوع انقلاب صنعتی، افزایش استفاده از سوخت های فسیلی توسط بشر موجب بالا رفتن سطح «دی اکسید کربن» شد.

*انتشار آلاینده «دی اکسید کربن» در شهرهایی همچون تهران ارتباط مستقیمی با مصرف انواع سوخت های فسیلی شامل گاز طبیعی، نفت بنزین و گازوئیل دارد.

*یکی از مواردی که براساس عملکرد نادرست انسان ها باعث به خطر افتادن زیستگاه می شود، آلودگی هوای ناشی از استفاده از سوخت های فسیلی است.

*بررسی میزان انتشار دی اکسید کربن ناشی از احتراق انواع سوخت در شهر تهران نشان می دهد که منابع خانگی بیشترین سهم را در انتشار این آلاینده دارند.

*مطالعات نشان می دهد که از بین تمام منابع آلاینده شهر تهران شامل منابع خانگی، نیروگاه ها، صنایع، فرودگاه و ... منابع خانگی حدود ۳۲ درصد، خودروهای در حال تردد ۲۸ درصد و نیروگاه ها و صنایع به عنوان منابع سوم و چهارم به ترتیب ۱۵ و ۱۲ درصد در تولید دی اکسید کربن سهم دارند.

*دی اکسید کربن یکی از مهم ترین گازهای گلخانه ای است که نقش زیادی در تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی دارد. طوفان، سیل، خشکسالی و آتش سوزی های شدید در جنگل ها همه حاکی از ایجاد تغییراتی غیرمعمول و با سرعت بالا در جو زمین است.

*در چند سده اخیر با توجه به دستیابی بشر به فناوری ها، بهره برداری ها سرعت بیشتری یافته و موجب فروپاشی سامانه های زیستی و در معرض  خطرانقراض قرار گرفتن بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی شده است.

*این سرعت تغییر در دهه های اخیر سازگاری موجودات زنده با محیط زیست را دچار مشکل کرده است.

*کشور ایران با توجه به تنوعی که در اقلیم و وضعیت توپوگرافی خود دارد، دارای تنوع زیستی غنی است، به طوری که در برخی از برآوردها جزو ۲۰ کشور برتر دنیا از نظر تنوع زیستی محسوب می شویم.

*بسیاری از زیستگاه های ما تحت تاثیر فعالیت های انسانی دچار اختلال در عملکرد اکوسیستمی شده اند تا آنجا که برخی از پروژه های زیرساختی به از هم گسیختگی زیستگاه ها منجر شده است.

*در هر زیستگاه یا ناحیه رویشی نوع چالش ها و تعارضات متفاوت است. به عنوان مثال در حوزه زاگرسی چرای مفرط دام بیش از ظرفیت مرتع از مهم ترین چالش ها است همچنین تغییرات اقلیمی، زادآوری جنگل های بلوط را با مشکل مواجه کرده است.

*در حوزه مرکزی ایران، توسعه راه ها باعث شده که ارتباط بین کریدورهای ما قطع شود.

*در شمال کشور نیز صرف نظر از تغییرات اقلیمی و توسعه راهسازی، تغییر کاربری اراضی از مشکلات اصلی در حفاظت از زیستگاه ها به شمار می آید.

*برای ارتقای کیفیت زیستگاه ها در وهله اول می بایست یک هماهنگی مطلوب بین دستگاه های اجرایی و حاکمیتی به وجود آید.