اصلاح باورهای غلط در حوزه اعتیاد؟

اولین همایش علمی و پژوهشی ملی با عنوان راهکارهای پیشگیری و درمان اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر

اصلاح باورهای غلط در حوزه اعتیاد

 شش باور غلط رایج و قابل اصلاح در باره اعتیاد .

در گاهنامه سازمان بهزیستی و ستاد مبارزه با مواد مخدر آمده است که : با وجود همه تلاش ها برای نشان دادن چهره واقعی اعتیاد و فرد معتاد در جامعه هنوز علت سقوط بسیاری از افراد در دام اعتیاد ؛ نبود شناخت کافی و درست از این مسئله است . در واقع داشتن باورها و تصورهای غلط از خطرات و عواقب اعتیاد موجب شده است تا بسیاری از افراد به دلیل همین ناآگاهی با آسان گرفتن روشهای رهایی از این بلای خانمانسوز به راحتی در دام آن گرفتار شوند . واقعیت این که تعدادی از این باورهای غلط چنان در میان برخی از گروه های اجتماعی جا افتاده است که در پاره ای مواقع مخالفت با آنها غیر طبیعی مینماید. به همین دلیل رسانه ها و گروه های مرجع باید پر رنگ کردن خطر چنین باورهایی که عامل اعتیاد بسیاری از افراد است ، خطرات آنها را به تمامی اقشار جامعه و به ویژه گروه های در معرض خطر گوشزد کنند .

_{■ ۱ □ با یک بار مصرف مواد کسی معتاد نمی شود .
تحقیقات نشان داده است مواد اعتیاد آور به محض ورود به سیستم عصبی ( حتی برای بار اول ) برخی مراکز ترشح کننده دوپامین را در مغز خاموش می کنند . تصاویر ام آر آی رنگی مغز معتادان و مقایسه آن با افراد سالم نشان می دهد که افراد سالم. مغزی درخشنده با رنگ های متنوع دارند اما افراد معتاد از یک مغز خاموش با تصویری سیاه و تیره برخوردارند . علت این مسئله همان قطع ترشح دوپامین و سایر واسطه های شیمیایی در مغز است . افراد مصرف کننده ( پس از مصرف) با وسوسه به دنبال جایگزینی برای همان واسطه های از دست رفته هستند و این بی قراری و میل به مصرف تا زمان مصرف مجدد ادامه می یابد که این امر از زمینه های اولیه اعتیاد است . ■ ۲ □ مصرف تفننی مواد کسی را معتاد نمی کند . بسیاری از افرادی که مصرف مواد را آغاز می کنند بر این باورند که مصرف تفننی مواد منجر به اعتیاد نمی شود و گمان می کنند می توانند سالها مواد رل مصرف کنند و خوب و سرحال باقی بمانند . همین طرز تفکر و باور غلط ، زمینه ساز اعتیاد است و بسیارند معتادانی که سالهاست مواد مصرف می کنند و شدت اعتیادشان افزایش یافته اما خود را معتاد نمی دانند . اگر بتوانید جواب این سوآل را بدهید ، می توانید ریشه های این باور غلط را نیز بشناسید . سوآل این است : همه می دانند اعتیاد بد است اما چرا برخی از افراد معتاد میشوند ؟ مشکل اینجاست که افراد مصرف کننده گمان می کنند معتاد نیستند یا به نیت اعتیاد مصرف مواد را آغاز نکرده اند و مصرف مواد تنها جنبه آزمایشی دارد .
■ ۳ □ مواد اعتیاد آور برای افراد بالای پنجاه سال ضرر ندارد و حتی مفید است .
این تصور باطل که مواد مخدر مانند تریاک ، فرد را جوان نگه می دارد ، قند خون و فشار بالای خون را درمان می کند ، انزال را به تاخیر می اندازد و تقویت کننده قوای جنسی است ، پایه علمی و درستی ندارد . چه بسیارند افرادی که با مصرف این مواد در روابط زناشویی خویش به شدت دچار مشکل میشوند . معتادان فراوانی هستند که به دنبال سکته مغزی با قند خون بسیار بالا و فشار شدید خون در بیمارستان ها بستری شده اند .شاید در مصارف اولیه ، مقداری قند خون یا فشار خون افت پیدا کند اما باید به یاد داشته باشیم که مصرف این مواد درمانی برای قند خون بالا یا پرفشاری خون محسوب نمی شوند.  ■۴ □ مواد همیشه از سوی یک آدم خلافکار با چهره ای خطرناک به من تعارف می شود.  باید بدانیم که داستان آغاز اعتیاد این طور نیست . معتادان بسیاری وجود دارند که اولین بار مواد را از پسرخاله ، پسرعمو ، یک دوست صمیمی یا یکی از بستگان و اعضای درجه یک خانواده خود دریافت کرده اند . بنابراین افراد جامعه باید آموزش ببینند که در مورد مصرف مواد مخدر و روان گردانها به هیچ کس نمیتوان اعتماد کرد . ■ ۵ □ مصرف مواد عامل بهبود بیماری ها و درد است . اگرچه مواد واکنش انسان را نسبت به حس درد کاهش می دهند اما روی عامل اصلی ایجاد درد هیچگونه اثری ندارند و با گذشت زمان بدن نسبت به اثر ضد درد این مواد ، تحمل خود را از دست می دهد . یعنی مثلا اگر بار اول و دوم با اولین مصرف ، درد تسکین پیدا می کرد لیکن بعد از گذشت زمان میزان دفعات مصرف مواد باید افزایش یابد . ■ ۶ □ مصرف قلیان نوعی تفریح سالم است و اعتیاد آور نیست . تجربه نشان داده است که معمولا جمع های دوستانه که در آن قلیان وجود دارد ، جمع های چندان سالمی نیست و بعد از گذشت زمان قلیان کشیدن به مصرف مواد مخدر ، مواد محرک و الکل منجر می شود. حتی برخی از افراد نه تنها مصرف قلیان بلکه مصرف مواد مخدر را ناپسند نمی دانند و در نتیجه گرایش به مصرف مواد در میان آنها بیشتر است . تصحیح این باور غلط نیاز به آموزش و سرمایه گذاری دارد .}