رهبری در موقعیت

این مدل رهبری توسط پل هرسی و کن بلانچارد ایجاد شده است. مبنای اساسی این نظریه این است که هیچ مدل واحد "ایده آل" رهبری وجود ندارد. این تئوری معتقد است که عملکرد رهبر به عوامل موقعیتی مانند توانایی و انگیزه شرکت کنندگان و رهبران بستگی دارد. عوامل موقعیتی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از سازماندهی کار، مدیریت زمان، تلاش های انجام شده، توانایی ها و مهارت های کارگران، توزیع نقش ها، منابع موجود، همکاری و انسجام در سازمان و هماهنگی بیرونی. رهبری موقعیتی با این فرض حمایت می شود که بهترین اقدام رهبر به عوامل مختلف زمینه ای بستگی دارد. رهبری کارآمد به همکاری همه برای تصمیم گیری و اقدام می طلبد. رهبرانی که از مدل رهبری موقعیتی استفاده می کنند، رویکرد لازم را در پرتو زمینه موقعیتی و نیازهای سایر ذینفعان یا شرکت کنندگان اعمال می کنند. این مدل پیشنهاد می کند که رهبران باید از پیروان بسته به نیازهایشان حمایت کنند. مدل رهبری موقعیتی شامل چهار سبک رهبری و چهار سطح بلوغ است که در زیر توضیح داده شده است. طبق نظر هرسی و بلانچارد، اولین سبک، گفتن است، که شامل گروه بندی نقش ها توسط رهبر برای نوجوانان و رهبری آنها با استفاده از یک ارتباط یک طرفه است. سبک خودکامه است زیرا زیردستان به شدت از دستورالعمل های تعیین شده توسط رهبر پیروی می کنند. فروش، سبک رهبری بعدی، شامل هدایت رهبر به زیردستان و ارتباطات بیشتر رهبر و خردسالان است. رهبر با کارکنان خود ارتباط برقرار می کند تا اهمیت وظایف خود و اهمیت اهداف سازمانی یا فرآیندهای شرکت را درک کنند. در سبک مشارکتی تصمیم گیری مشارکتی است و ارتباط از هر دو طرف شنیده می شود. سبک چهارم تفویض اختیار، اتخاذ تصمیم اساسی و سپردن مسئولیت بر عهده پیروان است .اولین سطح بلوغ، M1، با کمبود مهارت، دانش و اعتماد به نفس برای کار به تنهایی مشخص می شود. در سطح دو، M2، پیروان قادر به قبول مسئولیت مستقل برای تکالیف نیستند. بلوغ سطح سه M3 توسط فالوورهای بسیار مجرب و توانا انجام می شود. با این وجود، پیروان ممکن است از دستیابی به اهداف خود به تنهایی هراس داشته باشند. آخرین سطح بلوغ، M4، برای دنبال کنندگان با تجربه و مطمئن است. چنین افرادی آماده انجام کلیه وظایف و مسئولیت پذیری نتایج اعمال خود هستند. رهبری موقعیتی به یک رهبر نیاز دارد که سبک های مختلف را برای دستیابی به سطوح بلوغ زیردستان ترکیب کند. در جایی که نوجوانان فاقد دانش و مهارت و ناتوان هستند، باید سبک رهبری گویا اتخاذ شود. اگر کل کارکنان با وظایف خود آشنا باشند اما انگیزه نداشته باشند، رهبر باید کارکنان خود را در مورد اهمیت وظایفشان و نیاز به توسعه مهارت های لازم متقاعد کند. برای مثال، اگر پیروان صلاحیت داشته باشند، رهبران می توانند نقش مشاور را ایفا کنند. کارکنان در آخرین سطح بلوغ در اعمال خود مستقل و کاملا متعهد به انجام وظایف هستند. در چنین شرایطی، عملی ترین سبک، تفویض وظایف است. مدل رهبری موقعیتی باعث ایجاد انعطاف در سبک رهبری می شود و به ایجاد یک محیط حمایتی در محل کار کمک می کند.

---