عسر و حرج چیست؟

عسر و حرج به معنای سختی و مشقتی است که زندگی زناشویی را غیر قابل تحمل می کند. در صورتی که زنی شرایط سختی را در زندگی مشترک تجربه کند و ادامه زندگی برایش دشوار باشد، می تواند با استناد به عسر و حرج درخواست طلاق دهد.
شرایط طلاق به دلیل عسر و حرج:
- اثبات سختی زندگی: زن باید بتواند با ارائه مدارک و شواهد، سختی و مشقت زندگی خود را به دادگاه ثابت کند.
- انواع عسر و حرج: اعتیاد شوهر، ضرب و شتم، خیانت، بیماری های روانی و عدم پرداخت نفقه از جمله مواردی هستند که می توانند به عنوان عسر و حرج محسوب شوند.
- مدت زمان: مدت زمان لازم برای اثبات عسر و حرج بستگی به شرایط هر پرونده دارد.
مزایای طلاق به دلیل عسر و حرج:
- حقوق زن: زن می تواند تمام حقوق خود از جمله مهریه و نفقه را دریافت کند.
- عدم نیاز به رضایت شوهر: برخلاف طلاق توافقی، رضایت شوهر برای طلاق عسر و حرج الزامی نیست.
مراحل طلاق به دلیل عسر و حرج:
- تهیه مدارک: جمع آوری مدارک و شواهد برای اثبات عسر و حرج.
- تقدیم دادخواست: تنظیم و تقدیم دادخواست طلاق به دادگاه.
- رسیدگی دادگاه: دادگاه به ادعای زن رسیدگی کرده و در صورت احراز عسر و حرج، حکم طلاق صادر می کند.
نکات مهم:
- مدارک معتبر: ارائه مدارک معتبر و قانونی برای اثبات ادعاهای زن بسیار مهم است.
- صبر و حوصله: روند رسیدگی به پرونده های طلاق ممکن است زمان بر باشد.
نتیجه گیری:
طلاق به دلیل عسر و حرج، راهکاری قانونی برای زنانی
استپادکست ویژه: عسر و حرج چیست؟
کلمات عسر و حرج واژه ای عربی است که در زبان فارسی به معنای قرار گرفتن در مشقت، سختی و تنگنا می باشد. به معنای دیگر یعنی اگر کارها و امورات شخص در زندگی به صورت معمول ادامه پیدا نکند باعث ایجاد سختی خواهد شد.در دادگاه های خانواده از این کلمه استفاده زیادی می شود که از جمله آن در مورد طلاق زوجین می باشد. در صورت قرار گرفتن زن در سختی باید دردادگاه به اثبات برسد که وضعیت زندگی وی به شدت دشوار می باشد و ادامه زندگی غیر ممکن است. که در زندگی مشترک با مشکلات جدی روبرو هستند. با این حال، اثبات عسر و حرج نیازمند ارائه مدارک کافی و پیگیری حقوقی است.
عسر و حرج و طلاق
بر اساس قانون موجود در کشور حق طلاق با مرد می باشد و حتی در صورت اثبات نشدن مشکل، با پرداخت حقوق زن، می تواند از زن جدا شود. در مقابل اگر زن ها بخواهند از همسر خود جدا شوند باید دلایل محکم و محکمه پسندی داشته باشند تا بتوانند درخواست طلاق داشته باشند.
از شرایط عسر و حرج میتوان به مواردی که در ادامه بیان می شود اشاره کرد. اگر مرد به مدت 6 یا 9 ماه مستمر بدون هیچ دلیلی زندگی را ترک کند، اعتیاد شوهر به مواد مخدر و الکل به گونه ای که به اساس زندگی خللی وارد کند و بدون اینکه تلاشی در جهت ترک اعتیاد انجام داده باشد.
اگر شوهر به مدت 5 سال یا بیشتر به حبس محکوم شود، همچنین در صورتی که شوهر به بیماری صعب العلاج مبتلا شده باشد. همچنین در صورتی که زن مورد ایراد ضرب و جرح، فحاشی، توهین مستمر توسط شوهر قرار بگیرد و شوهر سوء معاشرت داشته باشد زن می تواند درخواست طلاق به دلیل عسر و حرج را مطرح نماید.
اثبات عسر و حرج
افرادی که دچار مشکلات عدیده ای در زندگی خود هستند باید در دادگاه، ادله کاملا محکمه پسندی ارائه دهند تا بتوانند قاضی را متقاعد کنند حکم طلاق را صادر کند.
به عنوان مثال: اگر عسر و حرج به دلیل اعتیاد همسر باشد باید سوابق مربوط به بستری شدن وی در کمپ های ترک اعتیاد را ارائه دهید.
اگر عسر و حرج مربوط به بدرفتاری همسر و ضرب و شتم باشد باید از دادگاه کیفری حکم محکومیت شوهر به ایراد ضرب و جرح عمدی و توهین و فحاشی و همچنین از پزشکی قانونی گواهی لازم را در اختیار داشته باشید.
در صورت اثبات این موضوع با سه شرط میتوان زوج را وادار به طلاق نمود. شرط اول فعلیت عسر و حرج می باشد به نحوی که زندگی با مشقت و سختی زیادی همراه باشد.
شرط دوم نوعیت و عرف عسر و حرج است و شرط سوم اثبات ارکان آن در دادگاه است.
طلاق در دوران عقد
بر طبق ماده 1130 قانون مدنی اگر شرایط سختی در زندگی برای زن به وجود آید که ادامه زندگی را برای وی مشکل سازد، میتواند با استناد و اثبات آن جدا شود. در صورت وجود ادله قانع کننده، دادگاه نیز حکم را به طلاق می دهد و تفاوتی ندارد که عسر و حرج در چه زمانی اتفاق افتاده باشد.
به نحوی که حتی اگر در دوران عقد نیز عسر و حرج حادث گردیده باشد و زن در تنگنا قرار گرفته باشد عرفا و قانونا ادامه زندگی جایز نیست. سوالی که برای برخی از افراد پیش می آید این است که
آیا در طلاق عسر و حرج امکان رجوع وجود دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که در طلاق عسر و حرج امکان رجوع به هیچ وجه وجود ندارد و زوج نمی تواند به زندگی مشترک برگردد.
همچنین اگر فردی ازدواج موقت داشته باشد در صورت اثبات عسر و حرج در دادگاه می تواند درخواست ابطال نکاح موقت را داشته باشد.
مدت زمان رسیدگی جهت طلاق
مدت زمان رسیدگی به درخواست طلاق بر اساس عسر و حرج به موارد متعددی بستگی دارد که در ادامه برخی از آنها را بیان می کنیم.
اولین مورد شعبه رسیدگی کننده می باشد، برخی از شعب دارای مراجعات بسیار زیادی هستند و حجم کاری آنها بسیار بالا می باشد. بر طبق مورد گفته شده روند رسیدگی به پرونده ها در این شعبه ها بسیار طولانی می باشد و مدت زمان زیادی باید منتظر ماند.
همچنین زوج می تواند با استفاده از مهلت های کاملا قانونی مدت زمان رسیدگی را طولانی کند. به عنوان مثال: زوج می تواند به رای دادگاه اعتراض نماید و پرونده را در مسیر تجدید نظر خواهی قرار دهد.
از همین رو روند رسیدگی به پرونده بسیار طولانی می شود، اما به طور کلی پرونده طلاق عسر و حرج ممکن است حدود 8 ماه و یا حتی بیشتر زمان ببرد.
نکات مهم
زوجین باید در هنگام طلاق عسر و حرج به موارد مهمی توجه داشته باشند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم. در طلاق عسر و حرج زوجه ملزم به پرداخت وجهی نیست و می تواند مهریه خود را به صورت کامل دریافت کند.
در این مقاله تنها به طلاق عسر و حرج زن پرداختیم اما این سوال ممکن است پیش آید که شرایط عسر و حرج مرد به چه صورت می باشد؟ باید گفت که مرد تنها با پرداخت حقوق مالی زن و بدون اثبات و ارائه مدرک می تواند دادخواست طلاق دهد. کراهت زوجه از زوج به تنهایی نمی تواند دلیل طلاق عسر و حرج شود.
با بررسی و تحقیقات بیشتر اگر برای دادگاه اثبات شود که نفرت زوجه به حدی است که ادامه زندگی امکان ندارد آن را از شرایط عسر و حرج می دانند و حکم به طلاق صادر می شود. همچنین در برخی از موارد اختلاف سنی زیاد و سوء معاشرت زوج می تواند از شرایط لازم برای طلاق شود.