معضل بیکاری و مشاغل کاذب ؟؟

 Keyvanpur saeid

 سعید کیوان پور ( شیرانی ) 

با توجه به اینکه بیکاری یک معضل جدی است ، اما مشاغل کاذب به مراتب از بیکاری نیز خطرناک تر و فساد آفرین تر خواهد بود

به گفته کارشناسان گاهی سود مشاغل کاذب چندین برابر مشاغل رسمی است و متاسفانه روند اقتصاد غیر مولد باعث روند صعودی مشاغل کاذب در کشور شده است . پر واضح است که بیکاری این روزها دغدغه جامعه و بسیاری از جوانان بوده و میزان دستمزد به پرسش اصلی جوانان هنگام مراجعه برای کاریابی تبدیل شده است ؛ به اعتقاد فعالان کارگری شاید بتوان گفت که سطح پایین دستمزدها زمینه ساز گسترش مشاغل کاذب و غیر مولد است . از این رو به نظر می رسد شغل های کاذب و زیر زمینی روز به روز از رونق بیشتری برخوردار می شوند و اغلب به دلیل تنگنا های اقتصادی و افزایش بی رویه تورم ناچارا به مشاغل کاذب روی خواهند آورد . در این خصوص پژوهش های مدیریت انتظامی سال ۱۳۹۸ اظهار می دارد که زمینه و هدف مشاغل کاذب که بیشتر متاثر از معضل بیکاری است می تواند پیامدهای منفی از لحاظ امنیتی ؛ انتظامی را به دنبال داشته و باعث ایجاد مشکلات بسیاری برای افراد جامعه و افزایش جرم و همچنین کلاهبرداری و آسیب های رفتاری و اجتماعی شود . بنابراین افزایش مشاغل کاذب در کشور پیامدهای منفی و زیانباری را در پی خواهد داشت زیرا این نوع شغل ها باعث نبود امنیت شغلی و کاهش درآمد واقعی افراد می شود و از طرفی بر گردش مالی رسمی و اقتصادی کشور نیز تاثیر منفی خواهد داشت .؟ افزایش بیکاری پنهان در بطن جامعه از مهمترین معضلات افزایش مشاغل مشغول به کار هستند که به طور رسمی بیکار محسوب نمی شوند ؛ اما در واقع به شغلی پایدار که امنیت مالی ایجاد کند دسترسی ندارند . این نوع بیکاری پنهان می تواند مشکلات اجتماعی و اقتصادی بیشتری ایجاد کند .

" تعریف بیکاری و شغل های کاذب را مرکز فنی و حرفه ای و کار دانش استان کردستان اینگونه بیان نموده است که : " از نظر اقتصادی هر فعالیتی که به قصد تولید انجام شده و پاداش داشته باشد کار نامیده میشود ؟ هرچند از دیدگاه جامعه شناختی مفهوم ثبات نیز در معنی کار لحاظ می شود پس ممکن است فعالیتی از دید اقتصادی ، کار به شمار آید ولی جامعه شناسان به دلیل پیامدهای نادرست و بی ثباتی ؛ آن را کار ندانند . عمده ترین پیامدهای بیکاری عبارتند از : ۱_ احساس بی ارزشی در فرد ۲_ فقر و تنگدستی و مشکلات خانوادگی ۳_ بزهکاری ، کلاهبرداری و آلوده شدن به اعتیاد و شغل های کاذب ، ۴_ عقب ماندگی کشور از نظر اقتصادی. 

۱_ بیکاری چیست :؟

۲_ آیا به شغل های کاذب هم کار اطلاق می شود:؟

۳_ عوارض و پیامدهای فردی و اجتماعی بیکاری کدامند :؟

از نظر ترتیب منطقی ابتدا لازم است تعریف مفهوم " کار" " اشتغال " و شغل و نیز موارد کاربرد هر یک را مورد برسی قرار داده و این موضوع را مشخص نمائیم که آیا به شغل های کاذب هم کار اطلاق می شود یا خیر ، پس از آن توضیحی در مورد مفهوم " بیکاری ارائه دهیم ...در تعاریفی که از سوی صاحب نظران در مورد کار ، شعل و اشتغال ارائه شده است دو رویکرد نظری یکی جامعه شناختی و دیگری اقتصادی وجود دارد ، که زیربنا و گستره های این مفاهیم ، تولید و درآمد و دریافت مزد و مفاهیمی از این قبیل معرفی شده است . بر اساس این رویکرد نظری ، کار عبارت است از فعالیت انسانی که به قصد تولید انجام شود .

اشتغال نیز به معنای مشغول بودن در کاری است که پاداش و دستمزد به همراه داشته باشد . 

اما از نظر جامعه شناسی که بیشتر به هنجارها و ناهنجاریها و برسی زمینه ها و علل پدیده های اجتماعی می پردازد، مفهوم کار ، اشتغال و بیکاری معنای دیگری به خود می گیرد که مشخصه اصلی آنها با توجه به فرهنگ و ارزشهای اجتماعی هر جامعه تعیین شده است . و این مفاهیم در جامعه شناسی از آن نظر مطرح می شود که تا راه حلی برای مشکلات اجتماعی و امنیت و آسایش روانی افراد در جامعه به دست آید . آیا با این دید کار و اشتغال به معنای فعالیت هایی است که از ثبات و پایداری بیشتری برخوردار بوده و فرد در یکی از مراکز دولتی و یا شخصی به فعالیت قابل توجه و آبرومندانه ای مشغول باشد به گونه ای که از نظر هنجار اجتماعی مورد پذیرش دیگران بوده و فرد برابر کار خود درآمد یا حقوقی را نیز دریافت نماید . بنابراین به فعالیت هایی که مطابق با هنجارهای اجتماعی نیست مانند قاچاق فروشی ، دلالی ، و کلاهبرداری و... با آنکه مورد رضایت فرد نبوده و کفایت اقتصادی او را نمی کند چون از ثبات لازم برخوردار نیست نمیتوان کار و شغل اطلاق نمود بلکه از آنها به شغل کاذب ، یاد می شود و از نظر تحلیل جامعه شناختی عوامل بسیاری ممکن است باعث شود تا افراد به جای انتخاب شغل مناسب آبرومندانه اداری ، صنعتی و یا بازاری و خدماتی به شغل های کاذب از جمله قاچاق و کهنه فروشی و... روی آورند . و از سوی دیگر خود نیز ممکن است تاثیرات فردی و اجتماعی چندی را در پی داشته باشد و در بیشتر مواقع چهره ی شهرها را هم نیز زشت و نازیبا جلوه خواهد داد...

بیکاری باعث می شود که فرد و خانواده از امکانات مورد نیاز و رفاه و آسایش زندگی محروم گردد . این مسئله به مرور زمان ، آرامش روانی خانواده را متزلزل نموده و چه بسا باعث محرومیت فرزندان از زندگی دیگران بخصوص خانواده هایی از فامیل که از نظر اقتصادی در وضع مطلوبی قرار دارند ، مقایسه نموده و از زندگی خود مرتب اظهار نارضایتی کنند و در بعضی موارد حتی ممکن است این امر به فروپاشی نظام خانواده منجر شود .

بیکار زمینه ساز بزهکاری است ؟

 جامعه شناسان علل متعددی را برای بزهکاری ذکر کرده اند که یکی از آن علل عامل اقتصادی و فقر و بیکاری است . بیکاری باعث می شود جوانان برای تامین زندگی خود مرتکب بزه و بزه کاری خلاف شوند . تحقیقات نشان داده است که بیش از نصف افرادی که مبتلا به بزهکاری شده اند افراد بیکار بوده اند و یا حد اکثر عمر خود را به صورت فصلی کار کرده و مرتب تغییر شغل داده اند...

( امیدواریم مسئولین محترم روی این مسئله مهم تمرکز نموده و چاره ای بیندیشند زیرا در صورت تداوم این معضل (بیکاری و شغل های کاذب ) آیندگان چیزی جز خیانت بر ما نخواهند نوشت .)

همایش مشاغل کاذب و معضلات اجتماعی و فرهنگی در سطح منطقه ۱۲ 

سعید کیوان پور ( شیرانی ) 

ماخذ : سایت انصاف نیوز .

مرکز فنی و حرفه ای استان کردستان .