مخالف خوانی و ترک ادب شرعی در شعر حافظ شیرازی

20 تیر 1403 - خواندن 2 دقیقه - 482 بازدید

در اشعار حافظ، دو نوع اندیشه و نگرش متضاد از هم( موافق خوانی و مخالف خوانی) به چشم می خورد، یعنی: زمانی نگرشش به عناصر و پدیده های شعری و شخصیت های مشهور داستانی، تاریخی، قرآنی و اسطوره ای، همان نگرش کلیشه ای و تک بعدی و تکرار شونده در سنت دیرینه شعر و ادب فارسی است و زمانی نیز، همنوا و هم اندیشه با شعرای پس از خود، بخصوص شعرای سبک هندی و بر خلاف اکثریت شعرا، در خصوص معانی و مضامین رایج در شعر و ادب فارسی و شخصیت ها و عناصر مشهور داستانی،قرآنی و اسطوره ای نظیر: بهشت، خضر، آب حیات، اسکندر، جمشید و جام جم، حضرت عیسی، منصور حلاج، حضرت یوسف و ... از زاویه ای غیر عرفی نگریسته و به خلاف آمد عادت در مورد آن شخصیت ها و عناصر به قضاوت می نشیند و در خصوص عناصر و شخصیت های مذهبی و قرآنی، همنوا با شعرای سبک هندی، ترک ادب شرعی می کند. نگارنده در این پژوهش موارد مخالف خوانی و ترک ادب شرعی را از کل غزلیات حافظ شیرازی استخراج کرده و به ترتیب حروف الفبایی مورد بررسی قرار داده و از اشعار شعرای دیگر، بخصوص شعرای سبک هندی هم شواهد مثالی در پی نوشت مقاله ذکر کرده است. هدف از این تحقیق مخالف خوانی و ترک ادب شرعی در محدوده غزلیات حافظ شیرازی است. نتیجه تحقیق اینکه مخالف خوانی و ترک ادب شرعی در شعر حافظ، همنوا با شعرا سبک هندی از بسامد قابل توجهی بر خوردار است.