مسئولیت اجتماعی دولتها و شرکتها

مسئولیت اجتماعی دولتها و شرکتها 

برگرفته از مقاله امین اله جشنی 

در نخستین سال های دهه ٢٠٠٠ میلادی در ایالات متحده مسئولیت اجتماعی اغلب به عنوان ابتکار متخصصان بخش روابط عمومی نادیده گرفته می شد. منتقدان می گفتند که این تلاشی برای بازسازی شهرت مخدوش بعضی ها و متفاوت جلوه دادن یک شرکت نسبت به رقبایش بود. اما امروزه بسیاری از کسب و کارها از مسئولیت پذیری اجتماعی به عنوان یک اقدام کاری هوشمند استقبال می کنند.

بانک ها معمولا مسئولیت اجتماعی خود را با زمینه های محدودتری تعریف می کنند. به عنوان یکی از مهمترین نهادهای اقتصادی در جامعه، می توانند با فراهم کردن زمینه های رشد تولید و اشتغال، موجب بهبود شرایط رفاهی و اقتصادی جامعه شوند. نکته لازم به ذکر این است که مسئولیت اجتماعی نافی سود سازمان نیست، بلکه سازمان علاوه بر اهداف خود باید به گونه ای عمل کند که منافع بلندمدت بنگاه و جامعه را به طور همزمان در پی داشته باشد. از جمله فعالیت های بنگاه های اقتصادی که در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی صورت می گیرد می توان به فعالیت های آموزشی، فرهنگی، برگزاری نشست های ادبی و فرهنگی، مشارکت در جشنواره ها، همکاری با سازمان های مردم نهاد، تخصیص امکانات به زنان بد سرپرست و بی سرپرست در جهت راه اندازی کسب و کار، کنترل مصرف انرژی بیرون و درون سازمان اشاره کرد. عمده این سرفصل ها عبارتند از: مسائل آموزشی، مسائل بهداشتی و سلامت، مسایل فرهنگی، حفظ محیط زیست تعاریف ویژه زیادی برای CSR وجود دارد. بسته به یک دیدگاه و ارزیابی، یک عمل خاص، رویداد یا پروژه، ممکن است مسئولیت یا غیرمسئولانه فرض شود. فرضیات مختلف و یا دیگاه های متفاوت برای CSR در ادبیات وجود دارد. (گاند و مون 2011 )

از دیگر پیامدهای مسئولیتهای اجتماعی ایجاد حسن نیت در کارکنان، پرورش حس وفاداری، تقویت بهره وری و نگهداری مشتریان و جذب کارکنان مستعد است. به همین نحو ،استانداردهای بالای مسئولیت اجتماعی شرکت احتمال بی آبرویی، تحریم محصولات از طرف مشتریان و انتقام را کمتر میکند (2012 Cheruiyot & Maru, ). 

رابینسون: مسئولیت اجتماعی یکی از وظایف و تعهدات سازمان در جهت منتفع ساختن جامعه است؛ به نحوی که هدف اولیه سازمان یعنی به حداکثر رساندن سود را صورتی متعالی بخشد (رسولی،1389؛ عراقی و مهرانگیز 1383).

مطالعات قبلی نشان می دهد که عواملی مانند ویژگی های شرکت، سهمیه سهام در بین مدیریت داخلی، ساختار حاکمیت و ذینفعان خارجی، عوامل مهمی در تاثیرگذاری شرکت ها در تحقق CSR هستند. 

 تحقیقات قبلی همچنین نشان می دهد که شرکت های اروپایی تمایل دارند به دولت اعتماد داشته باشند و با سیاست های عمومی CSR موافق باشند، زیرامعتقدند سیاست های دولت به آنها کمک می کند مسیر توسعه اقتصاد جهانی را شناسایی کنند. در حالی که CSR تا حدزیادی به خود تنظیمی توسط شرکت ها متکی است، دولت نقش مهمی در هدایت شرکت ها برای تحقق CSR با ارائه یکسیستم حاکمیت ملی ایفا می کند. .

همچنین، تفاوت های نهادی بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه اغلب منجر به سطح متفاوتی از CSR می شود. .آتیگ (2016 )دریافت که درجه بین المللی شدن یک شرکت با عملکرد CSR همبستگی مثبت دارد و شرکت های تابعه خارج از کشور در کشورهایی با سیستم سیاسی و حقوقی خوب عملکرد CSR بهتری دارند. 

 مطابق با این یافته، مطالعات قبلی نشان می دهد که سیاست و مقررات دولتی یک محرک کلیدی CSR است. مدیران اغلب خط مشی دولت را به عنوان راهنما در نظر می گیرند و تصور می کنند که دولت محیط رقابتی شفاف و عادلانه ای را برای شرکت ها فراهم می کند تا به طور موثر به اهداف خود دست یابند. 

مسئولیت اجتماعی شرکت ها، به عنوان تعهد فرد یا سازمان نسبت به جامعه، درک می شود، زمانی که پیامد های انجام فعالیت های آنها،تنها خودشان را تحت تاثیر قرار نمی دهد و به جامعه و محیط آن نیز سرایت می کند . مسئولیت اجتماعی شرکت ها این مفهوم، مدت زیادی است که توجه بخش آکادمیک، پژوهشگران، شرکت های غیردولتی و دولت را به خود جلب کرده است و به عنوان یکی از ابعاد مهم فعالیت های عملیاتی شرکت ها، درآمده است.