پروش کرم ابریشم

نوغانداری ، یک میراث کهن فرهنگی و اقتصادی است و در دوران ساسانیان،صفویان و بعد از انقلاب اسلامی در سال 1379 از شکوفایی برخوردار بوده است. روند نزولی تولید پیله ابریشم از سال 1379 که 5200 تن بود آغاز و در سال 1389 به 570 تن کاهش یافت و با انجام برنامه های توسعه ای در سالجاری1723 تن پیله تولید گردد که رکورد 14 سال گذشته است. - مهمترین مزایای پرورش نوغانداری در استان همدان -شرایط اقلیمی مناسب و مستعد پرورش کرم ابریشم -امکان پرورش کرم ابریشم 2 تا 3 بار در سال درمناطق معتدل-کوتاه بودن دوره پرورش که دوره پرورش آن 45 روز می باشد.-سرمایه گذاری کمتری نیاز داشته و بازگشت سریعتر سرمایه در مقایسه با سایرفعالیت های کشاورزی - منجر به ایجاد مشاغل خانگی و ایجاد درآمد می شود- نقش آفرینی در اقتصاد مقاومتی و ارز آوری 

 ایجاد جاذبه های گردشگری-رونق صنایع دستی و ایجاد اشتغال-- کاشت نهال توت در اراضی شیب دار و جلوگیری از فرسایش خاک در کنار انهار، آبراه ها، مسیل ها، حاشیه روستاها، اطراف مزارع به صورت تک درخت یا مجتمع-افزایش روز افزون مصرف فرآورده های ابریشمی در جهان -سازگاری با محیط زیست- نوغان داران، تخم کرم ابریشم را از پروانه ابریشم در فصل بهار تولید می کنند و در اردیبهشت ماه در مکانی گرم، کرم ها را باز می کنند و هر خانواده ای که جایی برای پرورش کرم داشته باشد حتما این کار را انجام می دهد و مکانی برای کرم ابریشم و پیله آن می سازد که تمیز و سفید شده با گچ باشد.

بعد از بازشدن کرم ها از تخم خود کم کم از برگ های شاخه های تازه توت به عنوان غذای کرم ابریشم و رشد آن ها استفاده می کنند و بعد از چندین روز برگ خوری، کرم ها پوست اندازی می کنند و مجددا برگ خوری شروع می شود و پوست اندازی را ۴ مرتبه انجام می دهند. در مرحله آخر برگ خوری کرم ها رشد کافی کردند و به دور خود پیله می بندند و در این موقع پیله ها را جمع و تمیز می کنند.

برای پرورش کرم ابریشم نیاز به مکان مناسب، تمیز، بدون بو، گرم و دارای برگ توت دارد؛ یک کرم ابریشم از همان ابتدا مانند نوزادی می ماند که تازه به دنیا آمده است و هر لحظه باید مراقب آن بود، کرم ابریشم باید کوچک ترین آسیبی از جمله حیوانات و حشرات مثل مورچه به دور باشد، حتی نباید پرورش دهنده و همچنین اعضای خانواده از نرم کننده ها و خوش بوکننده استفاده کنند چرا که همان بوی کرم و عطر سبب مردن همه کرم ها می شود.

مراحل ابتدا مانند بیدار کردن است که با گرم نگه داشتن تخم سبب بیدارشدن و از تخم بیرون آمدن کرم می شود، سپس وقتی که از تخم بیرون آمد با ریز کردن برگ توت تغذیه می شود و به این شکل روزی ۳ بار به آن ها برگ داده می شود؛ سپس در ۴ یا ۵ مرحله می خوابد و با هر بار خوابیدن اقدام به تکثیر می کنند در آخرین خواب کم کم نشان می دهد که وقت پیله بستن است.

بعد از انباشته کردن توت ها بر روی آن، ۳۰ الی ۴۰ روز تغذیه شده و بعد از یک هفته کرم های ابریشم پیله می بندند در این مرحله اقدام به جمع آوری می کنند.

عمل پروراندن کرم ابریشم نوغانداری نامیده می شود؛ یک کرم بالغ طول قدش به ۵ تا ۷ سانتی مترمی رسد او یک کارگر شگفت انگیز است؛ فقط در طی چند روز یک کرم ابریشم تنها پیله ای می تند که می تواند ۶۰۰ متر نخ ابریشم از آن برداشت کرد؛ اما باز هم به ۲۵ هزارپیله نیاز است تا نیم کیلو نخ ابریشم خام تولید شود.

رنگ تخم ها در ابتدا آبی روشن است که درست قبل از خارج شدن کرم ها از تخم تیره رنگ می شود؛ کرم جوان ابریشم معمولا دارای ۵ مرحله تغذیه و ۴ مرحله پوست اندازی است که به هر مرحله از تغذیه (سن) و به هر مرحله از پوست اندازی (خواب) گفته می شود.