ارگونومی در محیط کار

ارگونومی در واقع همان علم تناسب کار با فیزیک انسانی است. توجه به علم ارگونومی محیط کار باعث شکل دهی فضایی می شود که با توانایی ها و محدودیت های جسمانی کارکنان همخوانی داشته باشد. اگر این فرآیند به درستی انجام شود و عوامل خطرزا و غیر استاندارد در محیط اداری را که موجب آسیب های اسکلتی عضلانی می شوند شناسایی و برطرف شوند، باعث افزایش عملکرد و بهره وری پرسنل می شود و تجربه کار بهتری برای آنها ایجاد می کند. یک محیط و فضای ارگونومیک می تواند تا حد زیادی میزان خستگی و استرس پرسنل را کاهش دهد.

روش هایی برای بهبود ارگونومی در محیط کار

§ حفظ وضعیت بدنی مناسب

وضعیت بدنی خوب وضعیتی است که در آن فرد احساس راحتی می کند و حداقل فشار بر روی مفاصل و عضلات وارد می شود. تاثیر مهمی بر سلامت و تناسب اندام دارد. به جلوگیری از مشکلات کمر و دردهای عضلانی کمک می کند. اگر هنگام نشستن در عضلات و مفاصل خود احساس فشار و گرفتگی دارید، به این معنی است که وضعیت بدنی شما نامناسب است.

§ مراقبت از چشم ها

مانیتور را در فاصله مناسبی در حدود ۵۰ الی ۷۰ سانتیمتری از چشم خود قرار دهید و توجه داشته باشید که صفحه آن هم سطح چشم تان باشد. بالاتر یا پایین تر بودن صفحه نمایش نسبت به چشم ها، می تواند باعث افزایش فشار و خستگی چشم شود. علاوه بر این، اگر نور یا پنجره ای پشت مانیتور وجود دارد، موقعیت مانیتور را طوری تنظیم کنید که تابش نور را کاهش دهد. در صورتیکه مانیتور شما رزولوشن پایینی دارد یا نمایشگر آن آسیب دیده است، می توانید آن را تعویض کنید.

§ استراحت کردن و به کارگیری قانون ۲۰/۲۰/۲۰

حتی استراحت کوتاه ۵ دقیقه ای در کار تاثیر زیادی در کاهش استرس، خستگی و جلوگیری از مشکلات عضلانی دارد. علاوه بر این، می تواند منجر به افزایش انگیزه و بهره وری پرسنل در سازمان بشود. طبق این اصل، بهتر است به ازای هر ۲۰ دقیقه ای که به صفحه نمایش رایانه خود نگاه می کنید، ۲۰ ثانیه به چیزی در یک نقطه دورتر نگاه کنید. همچنین این قانون به استراحت کوتاه پس از هر ۲۰ دقیقه کار کردن نیز اشاره دارد.

§ کاهش فشارهای غیر ضروری

وسایل مانند تلفن، اسکنر، مواس، کیبورد و... را در فاصله مناسبی در حدود ۳۰ سانتیمتری از خود نگه دارید تا برای استفاده از آنها متحمل فشار فیزیکی نشوید. اگر برای هر بار دسترسی به وسایل مختلف لازم باشد دستتان را بلند کنید، فشار زیادی بر عضلاتتان وارد می شود. همچنین، نگه داشتن گوشی بین گوش و شانه از دیگر کارهایی است که فشار زیادی به ستون فقرات وارد می کند و می تواند منجر به مشکلات سلامتی شود.

§ استفاده از صندلی مناسب

صندلی های محیط کار باید استاندارد و قابل تنظیم بوده و مانع ایجاد فشار بر کمر، ستون فقرات و پاها شوند.

§ نورپردازی مناسب محل کار

نور ناکافی یا بیش از حد می تواند بر بهره وری یک کارمند تاثیر گذاشته و باعث خستگی چشم، سردرد و حتی صدمات و حوادث دیگر در محل کار شود.

§ توجه به تغذیه سالم و مصرف آب آشامیدنی

حتما تغذیه مناسبی در زمان ناهار یا میان وعده ها داشته باشید. یکی دیگر از عواملی که تاثیر زیادی در کاهش خستگی و افزایش تمرکز دارد، مصرف آب آشامیدنی کافی در حین کار است. برای سلامتی خود، روزانه در محیط کار حداقل ۴ لیوان آب آشامیدنی مصرف کنید.

§ انجام حرکات کششی

نشستن طولانی مدت، با آسیب همراه است و می تواند باعث بروز مشکلات مختلف سلامتی و اضافه وزن شود. بهتر است زمان هایی در طول روز از روی صندلی بلند بشوید و حرکات کششی انجام دهید. کشش عضلات می تواند باعث بهبود قدرت عضلانی، هماهنگی و تعادل بین آنها شود. همچنین، انجام حرکات کششی، انرژی و گردش خون را افزایش داده و خطر بروز آسیب های عضلانی را کاهش می دهد.

§ بلند شدن و راه رفتن

نشستن مداوم در محل کار باعث ایجاد یک سبک شغلی بی تحرک می شود، حتما زمانی را در طول روز به قدم زدن اختصاص بدهید. اگر امکانش را دارید، در حین کار برای لحظاتی از پشت میز بلند بشوید و کمی راه بروید. همچنین می توانید بخشی از مسیر رفت و آمد را از پله ها استفاده کنید.

§ استفاده از زیرپایی

اگر میز و صندلی شما امکان تنظیم ارتفاع ندارد و کمی بلند هستند، می توانید از زیرپایی استفاده کنید. با این کار فشار روی پاها کاهش یافته و مانع بروز دردهای عضلانی می شود.

توصیه هایی برای رعایت ارگونومی در محیط کار

§ نحوه صحیح ایستادن

بهتر است که در ایستادن وزن بدن را بر روی انگشت های پا متمرکز کنید، همچنین باید شانه های خودتان را به سمت عقب بدهید و قوز نکنید، فراموش نکنید که تقریبا پاها به اندازه عرض شانه ها باز باشد. سعی کنید در حین ایستادن شکل و حالت طبیعی حرف S ستون فقرات را حفظ کنید.

§ نحوه صحیح راه رفتن

برای راه رفتن صحیح باید همیشه صاف بایستید و از قوز کردن پرهیز کنید. می توانید به یک خط افقی و مستقیم نگاه کنید. امروزه یکی از موضوعات جذاب در محیط های اداری در راستای پیشرفت در علم ارگونومیک استفاده از تردمیل ها، دوچرخه ثابت و دستگاه های هوازی در فضای کاری هستند.

§ نحوه صحیح نشستن

اگر قرار است که مدت زمان طولانی را پشت میز و روی صندلی بگذرانید، فراموش نکنید که کف پاهای شما باید صاف بر روی زمین باشند و شانه های خودتان را در حالت ریلکس نگهدارید و در بازه های زمانی مشخص از روی صندلی بلند شوید و چند قدمی راه بروید و استراحت کنید.