واقعیت مطلق

تاتهاتا tathatā به ماهیت واقعیت مطلق و خلاء وصف ناپذیر و عاری از تفصیل مفهومی و موضوع اشاره دارد، که همه چیز را در بر می گیرد. (1)

تاتهاتا واقعیت مطلق لایتناهی، ورای دو گانگی و تضاد عین و ذهن و حقیقت ثابت و ذات همه ی موجودات عالم و خلا عالمگیر و جهانی است و به هیچ صفتی موصوف نیست و نه وجود است و نه عدم، و نه وحدت است و نه کثرت و به قول «ناگورجا» نه پیدایش است و نه انهدام و نه بقاء است، نه کثرت، نه آمدن است و نه رفتن، و ماهیت آن خلا است و نفی نفی و سلب سلب است، و پاکیزه از هرگونه صفات است و نامتناهی است.همه چیز از آن موجود است. (3)

بودا خود را یکی شده با اقتدار اسرارآمیز و معجزه گر تاتهاتا می داند. (4)

«سوزوکی» درباره روابط این واقعیت مطلق و پدیده های پی در پی حیات، نادانی را جرقه ی آگاهی می داند که خود بحود از عمق و ژرفنای بیکران تاتهاتا به وجود می آید.

__

1- https://en.wikipedia.org/wiki/ Tathātā

2-
Andre Bareau, Les sectes bouddhiques du Petit Véhicule (Ecole Française d'Extreme-Orient, 1955), Chapitre I 'Les Mahasanghika', p. 236

3- ادیان و مکتب های فلسفی هند جلد اول ، تالیف داریوش شایگان – تهران : امیر کبیر 1386 ص 378 – 387 ، 388

4- Oxford dictionary of Buddhism; P296

یزدانپناه عسکری

1403/1/14