چالش های توسعه ورزش همگانی و راهکارهای پیشنهادی

به دلیل اهمیت مقوله تربیت بدنی و ورزش درزندگی روزمره مردم، اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دولت را موظف کرده است تا بمنظور نیل به اهداف متعالی انسانی ،همه امکانات خود را برای تربیت بدنی رایگان برای همه و در تمام سطوح به کار برد. در این اصل قانون اساسی ،اهمیت توجه به مسئله تربیت بدنی در کنار مسئله آموزش و پرورش مدنظر قرار گرفته و این امر خود حاکی از اهمیت موضوع تربیت بدنی در قانون اساسی است .

ورزش همگانی و توسعه ورزش همگانی

موضوع ورزش همگانی حداقل از دو منظر قابل بحث ،بررسی و تعمق می باشد.

1- به لحاظ نوع فعالیتها :

از این منظر ورزش همگانی به مجموعه فعالیتهای ورزشی اطلاق می گردد که با هدف تامین شادابی، تندرستی و بهبود روابط اجتماعی انجام می گردد و حضور افراد در آن آگاهانه، داوطلبانه و مستمر باشد و با حداقل امکانات در سطح عموم قابلیت اجرا داشته باشد .

2- از لحاظ توسعه یا به عبارتی همگانی شدن ورزش :

از این منظر توسعه ورزش همگانی یعنی فراهم نمودن زمینه های دسترسی آسان و ارزان (رایگان ) عموم مردم به امکانات و فضاهای ورزشی

اهداف ورزش همگانی

- حفظ سلامت جسمی و روحی افراد جامعه

- ایجاد نشاط عمومی و شادابی اجتماعی

- فراهم نمودن فرصت تفریحات سالم برای همه

- پر کردن مطلوب اوقات فراغت گروههای سنی مختلف

- فراهم نمودن زمینه های مناسب جهت دست یابی به اهداف ورزش قهرمانی از طریق عمومی کردن ورزش و کشف جذب استعدادها

ویژگی های ورزش همگانی:

دلایل عمده عدم پیشرفت وگسترش ورزش همگانی

- عدم آگاهی عامه مردم از نقش مفید و سازنده تربیت بدنی و ورزش در زندگی انسان

- فقدان نیروی انسانی متخصص و کارآمد از جمله مربیان و معلمان زبده و آگاه

- توجه صرف به ورزش قهرمانی ومدال آوری در فدراسیونهای ورزشی

- غفلت از ماموریت ها و وظایف اصلی با تاکید بر اصول قانون اساسی و اولویت های برنامه های توسعه

-عدم برنامه محوری وجزیره ای عمل کردن دستگاهها و نهادهای مجری ورزش همگانی

-کمبود اعتبارات ورزش همگانی در سطح کلان کشور و پراکندگی آن در بخش های مختلف

- فقدان فضاهای شهری مناسب جهت ورزشهایی مانند دوچرخه سواری ،پیاده روی و...

- عدم دسترسی آسان و ارزان همگان به امکانات ورزشی

- ناچیز بودن سهم هزینه ورزش همگانی در سبد هزینه های خانوار

- عدم توجه جدی به امر تربیت بدنی وورزش در مدارس و دانشگاهها

- مشارکت اندک زنان در ورزش به علت موانع ومشکلات و.......

- توزیع نامتقارن فضاهای ورزشی در شهرها

-درآمد زا نبودن ورزش همگانی

-عدم حمایت دولت وشرایط لا زم جهت سرمایه گذاری بخش خصوصی در توسعه ورزش همگانی

- فقدان محیط حقوقی مناسب جهت پشتیبانی از موضوع ورزش همگانی در ابعاد مختلف

- وجود برخی قوانین که در اجرا مشکلاتی را به همراه دارند.

· راهکارهای توسعه ورزش همگانی و رفع موانع

- فراهم آوردن انگیزه برای پرداختن عموم مردم به ورزش همگانی

- نهادینه سازی فرهنگ ورزش همگانی

- توسعه و گسترش تفریحات ورزشی

- توسعه سلامت جسمانی و روانی جامعه از طریق فعالیتهای عمومی ورزشی

- بستر سازی مناسب جهت توسعه و تجهیز فضاهای ورزش همگانی

- ایجاد شرایط مناسب جهت جذب در بهره برداری از منابع مالی دولتی و مردمی

- شناسایی و تامین نیروی انسانی متخصص در ورزش همگانی

- شناسایی شاخصهای سلامتی و ارائه آن به مردم

- افزایش توجه مردم به حفظ تندرستی و سلامت

- شناسایی و طراحی الگوهای فعالیتهای ورزشی و تفریحی با توجه به استعدادهای قومی و منطقه ای

- سازماندهی نهادهای مردمی و غیر دولتی در جهت توسعه ورزش همگانی

- ایجاد شرایط مناسب جهت جذب بخش خصوصی در توسعه ورزش همگانی

- برقراری ارتباط با نهادهای بین المللی در جهت استفاده از تجارب کشورهای مختلف در توسعه ورزش همگانی

- حساس کردن اذهان عمومی با دادن اطلاعات علمی در زمینه اثرات مفید ورزش در سلامت

- برگزاری جشنواره های بزرگ

- برگزاری همایشهای عمومی(پیاده روی ،کوه نوردی، دوچرخه سواری ،دو ،اسکیت،ورزش صبحگاهی ،دارت ،طناب کشی)

- پخش همایشها و رویدادهای همگانی از تلویزیون

- اختصاص روزهایی از سال به عنوان"تحرک رمز سلامتی"

- راه اندازی زنگ ورزش و تندرستی در ادارات –مراکز نظامی و انتظامی – کارخانجات

- ساخت سریال تلویزیونی با موضوع ورزش و سلامتی در شبکه های استانی و سراسری

- توزیع لوازم ورزشی ارزان قیمت

- ترویج ورزشهای منطقه

- انجام رقابتهای ورزشی در فضاهای باز (بدمینتون-اسکیت –فوتبال-والیبال- بسکتبال)

- ایجاد یک نهضت عمومی به منظورنهادینه کردن فرهنگ ورزش و فعالیت جسمانی در جامعه با همکاری کلیه دستگاهها و نهادهای اجرایی

-توسعه زیر ساختها و افزایش سرانه فضاهای ورزشی کشور

- ایجاد سیستم مدیریتی واحد در برنامه ریزی فعالیت های ورزش همگانی

عمده دستگاههایی که می توانند در پیشبرد و توسعه ورزش همگانی موثر باشند عبارتند از :

- وزارت آموزش و پرورش

- وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری

- وزارت کار و امور اجتماعی

- وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی

- شهرداریها

-نیروهای مسلح)

- الزام فدراسیونهای ورزشی مختلف به هزینه کردن بخش عمده ای از منابع در جهت توسعه و همگانی کردن رشته ورزشی مربوطه

- بهره مندی از تجربیات موفق سایر کشورها و بومی کردن آنها

- توجه جدی به مقوله ورزش روستایی و عشایری کشور

با توجه به راهکارهای ارائه شده وگستردگی فعالیت ورزش همگانی به نظر می رسد ساختار تشکیلاتی فعلی تحت عنوان دفتر جوابگو نمی باشد و بیشنهاد می گردد در ساختار جدید این فعالیت تحت عنوان مرکز توسعه ورزش همگانی لحاظ و انجام ماموریت نماید.