نسبت وجود و اعیان مخلوقات

غایات الطرق التی یسلکها السالکون، صوریه کانت او معنویه، کلها راجعه الی الله سبحانه، و الله غایتها. و ذلک لان الحق سبحانه لما کان محیطا بکل شیء وجود.

هر طریقی و راهی به حسب اسمی از اسماء الله تواند بود، و هر اسمی را مظهری است، و آن مظهر تابع و مربوب او ، کما قیل، «ان لکل اسم عبدا هو ربه، و ذلک جسم هو قلبه». و چون اسماء همه اسم یک ذاتاند، و اعیان وجودیه جمله مستند به آن اسماءاند و جاری و سالک به مجری و مسلک ایشان، و ایشان منتهی به اسم «الله». (1)

***

[صمد موحد]

راه خلق به حق صراط مستقیم سلوکی است و راه حق به خلق صراط مستقیم وجودی. (2)

***

[یزدانپناه عسکری]

راه خلق به خالق، سلوک در جامع اسماء حق است. قل ادعوا الله او ادعوا الرحمن ایا ما تدعوا فله الاسماء الحسنی (الاسراء / 110)

___

1- عبد الرحمن جامی ، نقد النصوص فی شرح نقش الفصوص، 1جلد، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی - تهران، چاپ : دوم، 1370. ص 185 و 184

2- فصوص الحکم ، ابن عربی ، درآمد برگردان متن ، توضیح وتحلیل محمدعلی موحد / صمد موحد – تهران نشر کارنامه 1386 صفحه 481