بهزاد شهلاچشم یوسف آباد
کارشناس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی کلانشهر تبریز
28 یادداشت منتشر شدهمدیریت شهری محله محور
یکی از موضوعاتی که در سال های گذشته مورد بحث و بررسی قرار گرفته، «مدیریت شهری محله محور» است.
نگاه غالب مدیران شهری را در این مورد بررسی میکردم. به گمانم ما در این مورد هم دچار خطای محاسباتی شده ایم!
برخی معتقدند که مدیریت محله محور یعنی «مسجد محور» بودن! و تمام ایده شان در همین مورد متمرکز است.
باید گفت که این نگاه، صرفا یک نگاه تاریخی است، نه نگاه تمدنی!
در مدیریت محله محور، مسجد نقش اساسی و محوری دارد اما آن چیزی که نگاه تمدنی را به این قضیه اضافه میکند، مساله تجارت است!
اساسا؛ آن چیزی که باعث شد تا گفتمان مدیریت محله محور در کشور جا بیافتد، تغییر اقتصاد سیاسی شهر و مساله تجارت بود!
در شرایطی که مساله تجارت فقط به مال سازی، مگامال سازی، هلدینگ سازی و... خلاصه شود، مدیریت محله محور با نگاه تمدنی پیش نخواهد رفت!
البته معتقدم که هلدینگ سازی و... بسیاری از اوقات باعث توسعه تجارت می شود و از رانت جلوگیری میکند اما تجارت شهر نباید در این حوزه خلاصه و تجمیع شود.
در فقه شیعه و در نگاه تمدنی، مدیریت محله محور پیوند عجیبی با مساله تجارت دارد و فلسفه مدیریت محله محور این است که؛ فضای تجارت را به صورت عادلانه تقسیم کند و یکی از مهمترین ماموریت های آن، ایجاد فضا برای تجارت فقراء و مستضعفان است و مسجد به عنوان اصلی ترین و محوری ترین کانون شهر، نقش برنامه ریز و مدیریت کننده را دارد.
اگر برای مساله تجارت و این نگاه تمدنی ایده ای نداشته باشیم، صحبت از مدیریت محله محور، شعاری بیش نیست.