تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، جهت رهگیری و تفسیر سازمان های امنیتی

# تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، جهت رهگیری و تفسیر سازمان های امنیتی

نویسنده : دکتر نورالدین جعفری هزارانی
افسر سابق ضد اطلاعات ارتش
ISI 1705121003
IR6364587064880288
Researcher ID 0009-0687-7755
Dr.n.jafary@gmail.com

## چکیده
در این مقاله، نقش و اهمیت تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی در سیستم های اطلاعاتی و امنیتی مورد بررسی قرار می گیرد. تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، فردی است که با استفاده از دانش، تجربه و ابزارهای مناسب، قادر به شناسایی، رهگیری، تفسیر و ارزیابی سیگنال های ارتباطی مختلف است که توسط سازمان های امنیتی، ارسال، دریافت یا کنترل می شوند. این سیگنال ها می توانند شامل ارتباطات صوتی، متنی، تصویری، ویدئویی، داده ای یا ترکیبی از آن ها باشند که از طریق رسانه های مختلفی مانند رادیو، ماهواره، تلفن، اینترنت، شبکه های اجتماعی و غیره انتقال می یابند. تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، با توجه به اهداف و نیازهای سازمان امنیتی خود، می تواند سیگنال های مورد نظر را از میان سیگنال های موجود در محیط جدا کند، محتوا، منبع، مقصد، مکان، زمان، فرکانس، پروتکل و سایر ویژگی های آن ها را تشخیص دهد، رمزنگاری، رمزگشایی، تجزیه و تحلیل و خلاصه سازی اطلاعات مفید و مرتبط را انجام دهد و گزارش ها، نتایج و توصیه هایی را برای تصمیم گیری های استراتژیک، تاکتیکی و عملیاتی ارائه دهد. تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، باید دارای مهارت های فنی، تحلیلی، ارتباطی، همکاری، خلاقیت و انعطاف پذیری باشد و قوانین، اصول اخلاقی، امنیتی و حفاظتی مربوط به فعالیت خود رعایت کند. تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، یکی از عوامل موثر در افزایش کارایی و کارآمدی سیستم های اطلاعاتی و امنیتی است که با توجه به رشد روزافزون فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی، نقش و اهمیت آن بیش از پیش افزایش می یابد.

## کلمات کلیدی
تحلیلگر ویژه، جمع آوری سیگنال های ارتباطی، سیستم های اطلاعاتی و امنیتی، رهگیری، تفسیر، ارزیابی

## مقدمه
ارتباطات، یکی از مولفه های اساسی و حیاتی در هر سازمانی است که برای انجام وظایف، هماهنگی، همکاری، اشتراک گذاری و انتقال اطلاعات، دانش و تجربه به آن نیاز است. ارتباطات، به ویژه در سازمان های امنیتی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است که برای برقراری امنیت، مقابله با تهدیدات، حفظ منافع و اهداف و ایجاد تاثیر مثبت در محیط خود به آن وابسته هستند. سازمان های امنیتی، برای ارتباط با یکدیگر، با سایر سازمان ها، با مردم و با محیط اطراف خود، از انواع وسایل و روش های ارتباطی استفاده می کنند که می توانند شامل ارتباطات صوتی، متنی، تصویری، ویدئویی، داده ای یا ترکیبی از آن ها باشند که از طریق رسانه های مختلفی مانند رادیو، ماهواره، تلفن، اینترنت، شبکه های اجتماعی و غیره انتقال می یابند. این ارتباطات، می توانند حاوی اطلاعات مفید، مهم، حساس و محرمانه باشند که برای انجام ماموریت ها، تصمیم گیری ها و عملیات های سازمان امنیتی ضروری هستند. بنابراین، حفظ، محافظت و امنیت این ارتباطات، از اولویت های بالای سازمان های امنیتی است که برای جلوگیری از دسترسی، سرقت ، تغییر، سوء استفاده و افشا شدن آن ها به دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب، اقدامات لازم را انجام می دهند. از جمله این اقدامات، می توان به استفاده از رمزنگاری، رمزگشایی، تایید هویت، رمز عبور، امضای دیجیتال، تشخیص نفوذ، مانع سازی، تخریب و از بین بردن اطلاعات اشاره کرد.

اما این اقدامات، تنها برای حفظ و محافظت از ارتباطات خود کافی نیستند. سازمان های امنیتی، برای افزایش امنیت و اطلاعات خود، باید همچنین قادر باشند تا ارتباطات دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب را نیز شناسایی، رهگیری، تفسیر و ارزیابی کنند. این ارتباطات، می توانند حاوی اطلاعات مفید، مهم، حساس و محرمانه باشند که برای تشخیص نیت، رفتار، قدرت، ضعف، فرصت، تهدید، اهداف و استراتژی های دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب ضروری هستند. بنابراین، جمع آوری، تفسیر و ارزیابی این ارتباطات، از اولویت های بالای سازمان های امنیتی است که برای افزایش امنیت، اطلاعات و تاثیر خود، اقدامات لازم را انجام می دهند. از جمله این اقدامات، می توان به استفاده از تجهیزات، نرم افزارها، شبکه ها، سامانه ها و ابزارهای جمع آوری، ذخیره سازی، پردازش، تجزیه و تحلیل، خلاصه سازی و ارائه اطلاعات اشاره کرد.

برای انجام این اقدامات، سازمان های امنیتی، به نیروی انسانی متخصص و مجرب نیاز دارند که قادر به جمع آوری، تفسیر و ارزیابی ارتباطات دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب باشند. این نیروی انسانی، می توانند از میان کارکنان سازمان امنیتی یا از میان افراد خارجی که با سازمان همکاری می کنند انتخاب شوند. این نیروی انسانی، باید دارای دانش، تجربه و مهارت های لازم در زمینه های مختلفی مانند ارتباطات، اطلاعات، رمزنگاری، رمزگشایی، تجزیه و تحلیل، ارزیابی، گزارش نویسی، زبان ها، لهجه ها، گویش ها ، فرهنگ ها، سیاست ها، تاریخ، جغرافیا، روانشناسی و غیره باشند. این نیروی انسانی، باید همچنین دارای ویژگی های شخصیتی مانند انگیزه، انعطاف پذیری، خلاقیت، تحمل، صبر، دقت، تمرکز، همکاری، ارتباط، اخلاق و امنیت باشند. این نیروی انسانی، باید همچنین با قوانین، اصول اخلاقی و امنیتی مربوط به فعالیت خود رعایت کنند. این نیروی انسانی، تحلیلگر ویژه ( Specialist in Analytics) نامیده می شود که علاوه بر موارد فوق بایستی از دانش و تجربه نظامی، امنیتی، علمی و سیاسی نیز برخوردار باشد.

## بدنه اصلی

در این بخش، ابتدا به معرفی و تعریف مفاهیم و اصطلاحات مرتبط با تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، جهت رهگیری و تفسیر سازمان های امنیتی می پردازیم. سپس، به بررسی اهمیت، اهداف، کاربردها، مزایا و معایب این فعالیت در سازمان های امنیتی می نگریم. در ادامه، به مرور روش ها، ابزارها، تکنیک ها، الگوریتم ها و استانداردهای مورد استفاده در این فعالیت می پردازیم. در نهایت، به ارزیابی عملکرد، کیفیت، امنیت و اثربخشی این فعالیت در سازمان های امنیتی می نگریم.

### مفاهیم و اصطلاحات

در این زیر، تعدادی از مفاهیم و اصطلاحات کلیدی که در این مقاله به کار می روند را تعریف و توضیح می دهیم:

- **سیگنال**:
هر گونه نمایشی از اطلاعات که می تواند با یک متغیر مستقل مانند زمان، فضا، فرکانس و غیره مشخص شود. مثلا، صدا، تصویر، متن، داده و غیره می توانند به عنوان سیگنال در نظر گرفته شوند.
- **ارتباطات**:
فرایند انتقال و دریافت اطلاعات بین دو یا چند گیرنده و فرستنده با استفاده از یک کانال ارتباطی. مثلا، گفتگو، نامه، تلفن، اینترنت و غیره می توانند به عنوان ارتباطات در نظر گرفته شوند.
- **سیگنال های ارتباطی**:
سیگنال هایی که حاوی اطلاعات ارتباطی هستند و برای انتقال و دریافت اطلاعات بین گیرنده و فرستنده استفاده می شوند. مثلا، سیگنال های صوتی، متنی، تصویری، ویدئویی، داده ای و غیره می توانند به عنوان سیگنال های ارتباطی در نظر گرفته شوند.
- **سازمان امنیتی**:
سازمانی که مسئولیت حفظ و ارتقای امنیت ملی، منطقه ای یا بین المللی را بر عهده دارد و برای انجام ماموریت ها، عملیات و استراتژی های خود از اطلاعات، دانش و تکنولوژی استفاده می کند. مثلا، نیروهای مسلح، اطلاعات نظامی، اطلاعات عمومی، اطلاعات خارجی، امنیت داخلی، امنیت ملی و غیره می توانند به عنوان سازمان های امنیتی در نظر گرفته شوند.
- **تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی**:
نیروی انسانی متخصص، مجرب و مهارتمند که قادر به جمع آوری، تفسیر و ارزیابی سیگنال های ارتباطی دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب است و برای افزایش امنیت، اطلاعات و تاثیر سازمان امنیتی خود از آن ها بهره می برد.
- **جمع آوری سیگنال های ارتباطی**:
فرایند شناسایی، رهگیری، دریافت، ذخیره سازی و انتقال سیگنال های ارتباطی دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب به منظور تفسیر و ارزیابی آن ها.
- **رهگیری سیگنال های ارتباطی**:
فرایند تعیین مکان، جهت، فاصله، فرکانس، قدرت، پهنای باند، پالس، مدولاسیون و سایر خصوصیات سیگنال های ارتباطی دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب.
- **تفسیر سیگنال های ارتباطی**:
فرایند تجزیه و تحلیل، رمزگشایی، ترجمه، خلاصه سازی و استخراج اطلاعات ارتباطی از سیگنال های ارتباطی دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب.
- **ارزیابی سیگنال های ارتباطی**:
فرایند ارزش گذاری، اعتبار سنجی، اولویت بندی، تطبیق، تفسیر و گزارش دادن اطلاعات ارتباطی به منظور تشخیص نیت، رفتار، قدرت، ضعف، فرصت، تهدید، اهداف و استراتژی های دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب.


### اهمیت، اهداف، کاربردها، مزایا و معایب

در این زیر، به بررسی اهمیت، اهداف، کاربردها، مزایا و معایب فعالیت تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، جهت رهگیری و تفسیر سازمان های امنیتی می نگریم:

- **اهمیت**:
فعالیت تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، یکی از عوامل موثر در افزایش کارایی و کارآمدی سیستم های اطلاعاتی و امنیتی است که با توجه به رشد روزافزون فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی، نقش و اهمیت آن بیش از پیش افزایش می یابد. این فعالیت، به سازمان های امنیتی کمک می کند تا از طریق جمع آوری، تفسیر و ارزیابی سیگنال های ارتباطی دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب، اطلاعات مفید، مهم، حساس و محرمانه را کسب کنند که برای تشخیص نیت، رفتار، قدرت، ضعف، فرصت، تهدید، اهداف و استراتژی های آن ها ضروری است. این اطلاعات، به سازمان های امنیتی امکان می دهد تا برای برقراری امنیت، مقابله با تهدیدات، حفظ منافع و اهداف و ایجاد تاثیر مثبت در محیط خود، تصمیمات مناسب، عملیات موثر و استراتژی های موثر را انتخاب و اجرا کنند.

- **اهداف**:
فعالیت تحلیلگر ویژه جمع آوری سیگنال های ارتباطی، دارای اهداف متعدد و متنوعی است که بسته به نوع، ماهیت، سطح و محدوده سازمان امنیتی متفاوت می باشند. اما به طور کلی، می توان اهداف زیر را برای این فعالیت در نظر گرفت:

- **افزایش امنیت ارتباطات**:
یکی از اهداف اصلی این فعالیت، افزایش امنیت ارتباطات سازمان امنیتی است که با جمع آوری، تفسیر و ارزیابی سیگنال های ارتباطی دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب، می توان نقاط ضعف، خطرات، تهدیدات و ریسک های موجود در ارتباطات خود را شناسایی و رفع کرد. همچنین، می توان راهکارهای بهبود، تقویت، تامین و حفاظت از ارتباطات خود را طراحی و پیاده سازی کرد. این امر، باعث می شود که ارتباطات سازمان امنیتی از دسترسی، دزدیده شدن، تغییر، سوء استفاده و افشا شدن آن ها به دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب جلوگیری شود و اطلاعات ارتباطی سازمان امنیتی به صورت محرمانه، مطمئن و موثق منتقل و دریافت شود.

- **افزایش اطلاعات ارتباطی**:
یکی دیگر از اهداف اصلی این فعالیت، افزایش اطلاعات ارتباطی سازمان امنیتی است که با جمع آوری، تفسیر و ارزیابی سیگنال های ارتباطی دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب، می توان اطلاعات مفید، مهم، حساس و محرمانه را کسب کرد که برای تشخیص نیت، رفتار، قدرت، ضعف، فرصت، تهدید، اهداف و استراتژی های آن ها ضروری است. این اطلاعات، به سازمان امنیتی امکان می دهد تا برای برقراری امنیت، مقابله با تهدیدات، حفظ منافع و اهداف و ایجاد تاثیر مثبت در محیط خود، تصمیمات مناسب، عملیات موثر و استراتژی های موثر را انتخاب و اجرا کند.

- **افزایش تاثیر ارتباطی**:
یکی دیگر از اهداف اصلی این فعالیت، افزایش تاثیر ارتباطی سازمان امنیتی است که با جمع آوری، تفسیر و ارزیابی سیگنال های ارتباطی دشمنان، رقیبان، مخالفان و سایر عوامل غیرمطلوب، می توان تاثیرات مثبت یا منفی ارتباطات خود یا آن ها را بر..... 

مقاله کامل را در پایگاه علمی سیویلیکا، علم نت و سایر سایت های علمی معتبر دانلود کنید.