اعیان موجود

[محی الدین ابن عربی]

خداوند می فرماید: «و کان عرشه علی الماء – هود/7» «علی - بر» در اینجا به معنی «فی- در» می باشد، یعنی عرش در آب بود، همان طور که انسان در آب است، یعنی از آب تکوین یافته و پدید آمده است، زیرا آب اصل تمام موجودات می باشد و آن عرش حیات الهی است، و خداوند هر موجود زنده ای را از آب آفریده است (مفهوم آیه 30/انبیا) زیرا تمام ماسوی الله به ستایش الهی تسبیح گو هستند...

عرش در اینجا، عبارت از ملک است و «کان = بود»، حرف وجودی است، پس معنایش این است که: ملک در آب موجود است، یعنی آب، اصل ظهور عین آن است، و آن نسبت به ملک، مانند هیولاست که در آن صور عالم که عبارت از ملک الهی است ظاهر می گردد، و علم محصور در اعیان و نسبت هاست، در این صورت اعیان، وجودی هستند و نسبت ها، معقول عدمی اند، و تمام ماسوی الله این گونه می باشند.(1)

***

[یزدانپناه عسکری]

در ملک و ملکوت هم علم و هم عالم محصور در اعیان و نسبت ها و نسبت ها، در استوای حق تعالی است.

____________

1 - فتوحات مکیه، شیخ محی الدین ابن عربی ، ترجمه ، تعلیق ، محمد خواجوی- تهران : انتشارات مولی، 1383، جلد 10، صفحه 669

- [قال تعالی و کان عرشه علی الماء علی هنا بمعنی فی ای کان العرش فی الماء کما ان الانسان فی الماء ای منه تکون فان الماء اصل الموجودات کلها و هو عرش الحیاه الالهیه و من الماء خلق الله کل شیء حی و کل ما سوی الله حی فان کل ما سوی الله مسبح بحمد الله

فالعرش هنا عباره عن الملک و کان حرف وجودی فمعناه ان الملک موجود فی الماء ای الماء اصل ظهور عینه فهو للملک کالهیولی ظهر فیه صور العالم الذی هو ملک الله و العالم محصور فی اعیان و نسب فالاعیان وجودیه و النسب معقوله عدمیه و هذا هو کل ما سوی الله

(محیی الدین بن عربی، الفتوحات المکیه (اربع مجلدات)، 4جلد، دار الصادر - بیروت، چاپ: اول، ج3، ص:65 ، 66)]