مدیوم سینما به مثابه آئینه تمام نمای فرهنگ و جامعه (بخش دوم)
((بخش دوم ))
سینما ابزار سیاست فرهنگی است. دولت ها و ملت ها از سینما برای تقویت هویت ملی یا ارائه تصویری خاص از خود به جهان استفاده می کنند. نمونه روشن آن هالیوود است که سبک زندگی آمریکایی را جهانی کرده یا بالیوود که فرهنگ هندی را به سراسر جهان ارائه نموده است. اما سینما تنها بازتاب دهنده نیست بلکه نیرویی مولد است که می تواند تغییر اجتماعی ایجاد کند.
فیلم های اجتماعی و انتقادی در بسیاری موارد به اصلاح قوانین یا تغییر نگرش ها منجر شده اند. آثار کمدی یا عاشقانه نیز در شکل دهی به الگوهای رفتاری و روابط انسانی نقش دارند. سینما با ایجاد همذات پنداری مخاطب را به تجربه زیسته دیگری وارد می کند این تجربه می تواند مرزهای فرهنگی را بشکند و همدلی جهانی ایجاد کند. بنابراین سینما هم روایتگر گذشته است هم پیش نویس آینده هم بازتاب دهنده فرهنگ موجود و هم سازنده فرهنگ نو و این چند بعدی بودن آن را به آیینه ای تمام نما بدل کرده است که نه تنها آنچه هست را نشان می دهد بلکه آنچه می تواند باشد را نیز پیش چشم مخاطب می گذارد .
اگر بخواهیم تحلیلی عمیق تر ارائه کنیم باید بگوییم که سینما در سه سطح عمل می کند نخست ، سطح بازنمایی که در آن ارزش ها و هنجارهای جامعه به تصویر کشیده می شوند . دوم ، سطح نقد که در آن سینما به چالش کشیدن ساختارهای اجتماعی و فرهنگی می پردازد و سوم سطح تولید که در آن سینما ارزش ها و هنجارهای تازه می سازد. این سه سطح در تعامل با یکدیگر سینما را به نیرویی فرهنگی و اجتماعی بدل کرده اند که هم حافظه جمعی را شکل می دهد هم افکار عمومی را هدایت می کند و هم آینده را می سازد به همین دلیل مطالعه سینما در کنار جامعه شناسی و فرهنگ شناسی برای فهم بهتر تحولات اجتماعی ضروری است زیرا هیچ رسانه ای به اندازه مدیوم سینما قادر نیست تصویر کامل و چندلایه ای از جامعه ارائه دهد و هیچ هنر دیگری چنین قدرتی در شکل دهی به فرهنگ ندارد و اگر بخواهیم این تحلیل را تفصیلی تر نیز بیان نمائیم باید به نقش سینما در بازنمایی طبقات اجتماعی بپردازیم زیرا فیلم ها اغلب تضاد میان طبقات فرودست و فرادست را به تصویر می کشند و این بازنمایی نه تنها واقعیت اجتماعی را نشان می دهد بلکه در بسیاری موارد به تغییر نگرش ها نسبت به عدالت اجتماعی منجر می شود. همچنین باید به نقش سینما در بازنمایی جنسیت توجه کرد زیرا سینما همواره در حال بازتاب و بازتولید نقش های جنسیتی بوده است. از تصویر زن سنتی در فیلم های کلاسیک تا زن مستقل در سینمای مدرن . این تغییرات بازتابی از تحولات اجتماعی در حوزه جنسیت اند و در عین حال خود به تغییر این نقش ها کمک کرده اند .
سینما همچنین در بازنمایی قومیت ها و فرهنگ های محلی نقش دارد فیلم های بومی یا محلی می توانند فرهنگ های کوچک تر را به سطح ملی یا جهانی معرفی کنند و در عین حال هویت آن ها را تقویت کنند.