توسعه سامانه پیش بینی و پایش هوشمند حریق در مناطق پرخطر مشهد (با تمرکز بر کوه سنگی و پارک های جنگلی)
مناطق طبیعی مشهد از جمله کوه سنگی و پارک های جنگلی، به عنوان ریه های تنفسی این کلانشهر و مقاصد مهم گردشگری، همواره در معرض تهدید جدی حریق قرار دارند. این خطرات ناشی از سه عامل اصلی است: پوشش گیاهی خشک که به ویژه در فصل گرم سال به ماده ای بسیار آتش گیر تبدیل می شود، تردد و فعالیت گسترده گردشگران که احتمال بروز جرقه را افزایش می دهد، و وزش بادهای فصلی که می تواند آتش را در چشم بر هم زدنی گسترش دهد.
متاسفانه، اطفای حریق در این مناطق با چالش های متعددی روبرو است که کار را برای نیروهای آتش نشانی بسیار دشوار می کند. تاخیر در اعلام حادثه یکی از این موانع است؛ اغلب زمانی آتش نشانی مطلع می شود که آتش فرصت گسترش یافته است. صعب العبور بودن این مناطق، دسترسی نیروها و تجهیزات را به کانون حادثه با مشکل مواجه می سازد. علاوه بر این، سرعت گسترش آتش به دلیل وجود علوفه و درختان خشک و وزش باد، به قدری بالاست که کنترل آن را بسیار پیچیده می کند.
پیامدهای این آتش سوزی ها تنها به تخریب گسترده فضای سبز و اکوسیستم منحصر نمی شود. این حوادث جان و سلامت شهروندان و گردشگران را به طور مستقیم تهدید کرده و باعث مصرف حجم عظیمی از منابع انسانی و مالی آتش نشانی می شود که می توانست در سایر امور ضروری به کار گرفته شود.
با در نظر گرفتن این شرایط، توسعه و استقرار یک سامانه پیش بینی و پایش هوشمند دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت اجتناب ناپذیر برای مدیریت کلانشهری مانند مشهد است. چنین سامانه ای با بهره گیری از فناوری هایی مانند سنسورهای محیطی، تصاویر ماهواره ای، دوربین های نظارتی حرارتی و هوش مصنوعی می تواند خطر وقوع حریق را پیش بینی کند، کانونهای آتش را در لحظه اولیه شناسایی نماید و اطلاعات دقیقی را به صورت بلادرنگ به پایگاه عملیاتی ارسال کند. این امر موجب کاهش زمان پاسخگویی، افزایش دقت در اطفاء حریق، پیشگیری از خسارات گسترده و در نهایت، حفاظت از سرمایه های طبیعی و انسانی این شهر خواهد شد. در دنیای امروز، به کارگیری چنین راهکارهای فناورانه ای، کلید ایمن سازی و حفظ مواهب طبیعی برای نسل های آینده است.