از این ولایت/ علی اشرف درویشیان.

24 آبان 1404 - خواندن 3 دقیقه - 51 بازدید

مجموعه داستان از این ولایت از همان سطرهای اول نشان می دهد که با دنیایی سرشار از فقر و رنج مردمان محروم سروکار داریم. آقای درویشیان با قلمی ساده و روان، فضای سرد و تاریک این مناطق و مشکلات اجتماعی آن را بدون تعارف به تصویر می کشد.
داستان ها بیشتر حالت احساسی دارند و از رنجی می گویند که تا عمیق ترین لایه های روح آدم ها، به خصوص کودکان، نفوذ کرده، و رفتار و زندگی طبیعی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد. در این روایت ها فقر نه تنها باعث کمبود نان و امکانات است، بلکه آرامش و امید را هم از انسان ها می گیرد و آنها را به سمت تلخی، حرص و بی اعتمادی می کشاند.
نویسنده به وضع بد بهداشت و درمان، کمبود سواد، وعده های بی عمل و نقش رشوه در بهبود وضعیت اشاره می کند و نشان می دهد که مردم این مناطق حتی برای حفظ یک زندگی معمولی باید مدام تقلا کنند. پایان بیشتر داستان ها تلخ و ناامیدکننده است و حال وهوای آن ها شبیه خاطرات سختی ست که از دل یک زندگی واقعی روایت می شود.
در مقایسه با آثار نویسندگان برجسته ی هم دوره، از این ولایت از نظر ساختار روایی، ظرافت های تکنیکی و ضربه های ادبی در سطح پایین تری قرار می گیرد. بسیاری از داستان ها با اینکه صادقانه و پرحس هستند، اما از نظر غافل گیری، تنوع روایت یا پایان های ماندگار، توان رقابت با آثار شاخص آن دوره را ندارند و تنها چند داستان از مجموعه تاثیرگذاری بیشتری بر جای می گذارند. با این حال، ارزش اصلی این اثر در صداقت بی پیرایه ی آن، در روایت نزدیک به واقعیت، و در نگاه انسانی اش به زندگی فرودستان است؛ نگاهی که آقای درویشیان با زبانی ساده، بی تکلف ارائه می کند. همین ویژگی ها باعث می شود از این ولایت همچنان اثری خواندنی و قابل اعتنا در ادبیات اجتماعی معاصر ایران باشد، حتی اگر از نظر فنی به قله های ادبیات داستانی نرسیده باشد.


✍️امیرمحمد جودی ثمرین

دانشگاه محقق اردبیلی