سیاستگذاری علم و فناوری - عمل انقلابی (رکن حرکت عقلایی و جهش ساز) به عنوان یکی از ارکان پیاده ساز در تحقق سیاستگذاری علم و فناوری
عمل انقلابی (رکن حرکت عقلایی و جهش ساز) به عنوان یکی از ارکان پیاده ساز در تحقق سیاستگذاری علم و فناوری را تشریح نمایید.
عمل انقلابی، مفهومی است که بر اساس جهان بینی دینی و انقلابی اسلامی، علم و فناوری را به عنوان ابزاری برای تحقق اهداف و آرمان های انقلاب می داند. علم عمل انقلابی، علم و فناوری را با مبانی، اصول و منابع معرفتی و شناختی اسلام هماهنگ می کند و از سوءاستفاده قدرت ها و استکبار از علم و فناوری برای اعمال قدرت طاغوتی جلوگیری می کند. علم عمل انقلابی، جوان ایرانی را به ابزارهای لازم برای پیشرفت و اعتلای کشور و ملت مجهز می سازد و او را از وزانت و اعتبار روحی و معنوی و اعتماد به نفس برخوردار می کند. علم عمل انقلابی، به توسعه سرمایه انسانی، همکاری علمی بین رشته ای، تحول در آموزش و طرح درس فایده محور، بهره گیری تخصص های مختلف از دانش های گوناگون و بین رشته ای، ایمان، علم و عدل؛ سه عنصر اصلی الگوی اسلامی برای نظام سازی، هم افزایی و تبادل تجارب دانشگاه های نیروهای مسلح اهمیت می دهد. علم عمل انقلابی، به عنوان یکی از ارکان پیاده ساز در تحقق سیاستگذاری علم و فناوری، نیازمند طرح ریزی دقیق و جامع است. برای این منظور، سند جامع علم و فناوری در حوزه دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران تدوین و ابلاغ شده است که مبانی، اهداف، راهبردها، سیاست ها و برنامه های عملیاتی برای دستیابی به اقتدار علمی و فناوری حوزه دفاع و امنیت را شامل می شود.
انقلابی بودن یعنی اعتقاد به اسلامی که تمام ابعاد زندگی انسان را بیان می کند و روشن است که این دیدگاه تفاوت بسیاری با اسلام ارتجاعی، که تنها با نگاه به امور شخصی و عبادی اسلام را تفسیر می کند، دارد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد عمل و حرکت انقلابی و اینکه انقلابی گری، تنها راه پیشرفت و تحقق اهداف است بیان می فرمایند : بعد از رحلت امام بزرگوار، در هر مقطعی که انقلابی عمل کردیم، پیشرفت به دست آوردیم و هر دوره ای که از انقلابی گری و حرکت جهادی غفلت کردیم، عقب ماندیم و ناکام شدیم.
و در جایی دیگر می فرمایند برای خیلیها که بین انقلابیگری و برخورد منطقی منافات میبینند، عمل انقلابی همراه با تشکیلاتی منطقی و دقیق و حساب شده ، قابل جمع نیست . ما مشاهده میکنیم که اینها میتواند با هم جمع شود. انقلابیگری به این نیست که ما آن جایی که نباید پرخاش کنیم ، بیخودی پرخاش کنیم . انقلابیگری به آن است که ما مواضع اسلامی و انقلابی را قاطعانه و بدون رودربایستی و مرعوب شدن و خام شدن در مقابل برخی از چهره های امیدبخش کاذب ، حفظ کنیم . وقتی توانستیم خط روشن مواضع انقلابی و اسلامی را دقیقا حفظ کنیم و مرعوب قدرتها نشویم و با کسی رودربایستی نداشته باشیم و فریب نخوریم ، در حقیقت به ممشای انقلابی و اسلامی توجه کرده ایم .
عمل انقلابی به عنوان یکی از ارکان پیاده ساز در تحقق سیاستگذاری علم و فناوری، به معنای ایجاد تغییرات عمیق و ریشه ای در ساختارها، فرآیندها، روابط و ارزش های موجود در حوزه علم و فناوری است. این عمل انقلابی می تواند از طریق مبارزه با ساختارهای قدیمی و ناکارآمد، ایجاد فضای مناسب برای نوآوری و خلاقیت، تقویت نقش اجتماع در سیاستگذاری و توسعه فرهنگ آینده نگاری صورت گیرد. برخی از مثال های عمل انقلابی در سیاستگذاری علم و فناوری عبارتند از:
- انقلاب صنعتی که باعث تحولات بزرگ در تولید، حمل و نقل، ارتباطات و زندگی اجتماعی شد و نیاز به سیاست های جدید در حوزه آموزش، تحقیق، توسعه و تجاری سازی فناوری های نوین را ایجاد کرد.
- انقلاب علمی که باعث شکل گیری روش تجربی و عقلانی در بررسی پدیده های طبیعی شد و نیاز به سیاست های جدید در حوزه حمایت از پژوهشگران، ترویج دانش، اخلاق علمی و تعامل بین رشته ای را ایجاد کرد.
- انقلاب اطلاعاتی که باعث افزایش دسترسی به اطلاعات و دانش شد و نیاز به سیاست های جدید در حوزه حفاظت از حقوق مالکیت معنوی، امنیت سایبری، حریم خصوصی و شفافیت را ایجاد کرد.
عمل انقلابی می تواند در انواع مختلف اتفاق بیفتد. برخی از انواع عمل انقلابی در پیاده سازی سیاست های علم و فناوری عبارتند از:
ü تغییر در زیرساخت های علم و فناوری: این تغییر می تواند شامل ایجاد مراکز تحقیقاتی جدید، توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، و سرمایه گذاری در فناوری های نوظهور باشد.
ü تحول در منابع انسانی: این تحول می تواند شامل آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص، ایجاد فرهنگ نوآوری و کارآفرینی، و جذب نخبگان علمی باشد.
ü تغییر در فرهنگ و ارزش ها: این تغییر می تواند شامل ایجاد فرهنگ حمایت از علم و فناوری، تغییر نگرش ها نسبت به علم و فناوری، و تقویت روحیه کار جمعی باشد.
ü بازنگری در سیاست گذاری و برنامه ریزی: این بازنگری می تواند شامل تدوین سیاست های جدید علم و فناوری، اصلاح ساختار نظام علم و فناوری، و ایجاد سازوکارهای جدید برای هماهنگی و همکاری بین بازیگران مختلف علم و فناوری باشد.
برای تحقق عمل انقلابی در پیاده سازی سیاست های علم و فناوری، می توان اقدامات زیر را انجام داد:
ü ایجاد اراده سیاسی: تحقق عمل انقلابی، نیازمند اراده سیاسی قوی از سوی دولت و سایر بازیگران کلیدی است.
ü ایجاد رهبری قوی: رهبری قوی می تواند نقش مهمی در ایجاد و هدایت عمل انقلابی ایفا کند.
ü ایجاد مشارکت بین بخشی: مشارکت بین بخشی بین بازیگران مختلف علم و فناوری، می تواند به موفقیت عمل انقلابی کمک کند.
ü ایجاد فرهنگ نوآوری و کارآفرینی: ایجاد فرهنگ نوآوری و کارآفرینی، می تواند به ایجاد زمینه های مناسب برای تحقق عمل انقلابی کمک کند.
عمل انقلابی، یکی از ارکان مهم پیاده ساز در تحقق سیاست های علم و فناوری است. این امر به دلیل تغییر سریع و مداوم در فناوری، رقابت جهانی و لزوم تحول در نظام علم و فناوری است. برای موفقیت در تحقق سیاست های علم و فناوری، نیاز به اقدامات انقلابی در زمینه های مختلف، مانند تولید علم، نوآوری، تجاری سازی فناوری، تاثیرات اجتماعی و اقتصادی فناوری و...، است.
حضرت آقا شاخصه های انقلابی گری و نیروهای انقلابی را اینگونه برمی شمارند:
1. ایستادگی و ثبات در اصول انقلاب اسلامی
2. پایبندی و پاسداری نسبت به ارزش ها و آرمان های انقلاب اسلامی
3. پایبندی به رفتار و گفتار امام و ایستادگی در برابر تحریف خط امام
4. پاک دستی و ساده زیستی و اجتناب از اشرافی گری
5. تدین و پایبندی به تکالیف شرعی
6. خدمت خالصانه و بدون منت
7. عدالتخواهی، آزادگی و دفاع از مظلومان عالم
8. استکبارستیزی و ایستادگی قاطع در مقابل کفر، نفاق و طمع ورزی و سلطه بیگانگان
9. مرزبندی شفاف با دشمنان دین و انقلاب
10. دفاع از اقتدار و امنیت ملی
11. اعتماد به مردم، صداقت و وفاداری
12. شجاعت در اقدام و آمادگی برای ایثار و ازخودگذشتگی
13. برخورداری از سلامت اخلاقی و فکری
14. مبارزه واقعی با فقر، فساد و تبعیض